سنسور موقعیت دریچه گاز چیست؟نحوه عیب یابی
سنسور موقعیت دریچه گاز چیست؟نحوه عیب یابی
همه چیز در مورد دریچه گاز با ما همراه باشید مکانیکو
سنسور موقعیت دریچه گاز (throttle position sensor )
همانگونه که گفتیم، سنسوردریچه گاز یک مقاومت متغیراست که مقدارباز بودن دریچه گاز ماشین را به ECU یا کامپیوترماشین گزارش می دهد. با فشرده شدن پدال گاز، دهانه دریچه گازتغییرمی کندو این تغییر موجب می گردد که مقادیربوسیلهTPSثبت شده و به ECU فرستاده شود. در صورت خراب بودن این سنسور امکان دارد مشکلاتی درزمینه عملکرد ماشین ایجاد شود که در ادامه بیشتربه این موضوع میپردازیم.درحقیقت کارقطعه مورد نظردر یک ماشین آن است که با اعلام کردن وضعیت دریچه گاز به ECU گزارش دهد که ماشین درچه موقعیتی قراردارد.در واقع می توان گفت بدون وجود سنسور دریچه گاز ، ECU شناخت کاملی از چگونگی عملکرد ماشین نخواهد داشت وامکان دارد درزمینه چگونگی گازخوردن ماشین و یا دور موتورآرام و تند ماشین ایراداتی بوجود بیاید.
وظایف سنسور موقعیت دریچه گاز
این قطعه موقعیت دریچه گاز را به ولتاژ تبدیل کرده و به ECU ارسال میکند. ECU طبق معلومات خود جرم هوای ورودی را محاسبه می کند. اطلاعات ارسال شده از سنسور در موارد ذیل بکار می رود : 1_ حالت های بسته بودن دریچه گاز یا دور آرام (idle) نیمه باز بودن و باز بودن کامل دریچه گاز . 2_ وضعیت های مختلف از قبیل افزایش شتاب، کاهش شتاب و قطع پاشش سوخت را مشخص می کند.
محل قرار گیری :
روی دریچه گاز قرار دارد. میله دریچه گاز از یک طرف به سیم گاز متصل است و از طرف دیگر داخل سنسور قرار دارد.
ساختار داخلی سنسور دریچه گاز :
این سنسور عنصری مقاومتی می باشد که مقاومت آن وابسته به یک حرکت مکانیکی است.
مدار های الکتریکی : از یک سوکت سه پایه به رنگ مشکی تشکیل شده است : پایه 1 : تغذیه 5+ ولت پایه 2 : ارسال سیگنال با ولتاژ پایه 3 : اتصال بدنه
شرح کار سنسور دریچه گاز:
درحالت موتور روشن از طرف ECU ولتاژ 5+ به پایه 1 و منفی ثابت به پایه 3 ارسال میگردد (به دو پایه ثابت بیرونی). در حالت دورآرام که دریچه گاز به طور کامل بسته است ولتاژ ارسالی صفر است. در نتیجه ECU تشخیص می دهد که دریچه گاز کاملا بسته است و مدار کنار گذر را فعال می کند و دور آرام را تنظیم می نماید.
وقتی که پدال گاز فشار داده می شود ، سیم گاز اهرم میل گاز را حرکت داده مقاوت سیم پیچ سنسور تغییر می کند. در نتیجه ولتاژی بین صفر تا 5 ولت (به اندازه مقدار گاز دادن ) از طرف این سنسور مقاومتی به ECU ارسال می شود. ECU با استفاده از اطلاعات دریافتی و پیغام هایی که از سنسور کمکی مسیر هوای ورودی دریافت میکند ، جرم هوای ورودی را محاسبه کرده دستور لازم برای پاشش سوخت را ارسال می کند.
خروجی های این سنسور به صورن سیگنال دور هرزگرد یا آرام (idle) وسیگنال دور قدرت موتور (PSW) به ECU ارسال می گردد.
سیگنال دور هرزگرد اصولا برای کنترل قطع سوخت پاشی (هنگامی که در حال حرکت پا را از روی پدال گاز بر می داریم) وسیگنال دور قدرت برای افزایش زمان سوخت پاشی و در نتیجه افزایش قدرت خروجی بکار می رود.
روش های عیب یابی :
شناسایی عیب هایی ک در صورت خرابی قطعه در خودرو به وجود می آید :
1_در صورت خرابی ،باعث قطع سوخت پاشی و نوسان در دور های بالا می شود که ممکن است بخاطره کثیفی و آب خوردگی سنسور باشد.
2_در صورت سرد بودن خودرو ، دور موتور در حد نرمال و موقع گرم بودن خودرو ، دور موتور تا حالت Cut off بالا می رود.
3_ بیشتر شدن دور موتور حتی دروضعیت خلاصی موتور
4_ تاخیر درچگونگی گاز خوردن ماشین
5_ تاخیردر کم شدن یا پایین امدن دور موتور دروضعیت خلاصی
6_ کم شدن دورموتور درحالت سردی موتور وبیشتر شدن آن درحالت گرمی موتور
7_ نوسان و زیاد وکم شدن دورموتور
برای عیب یابی این قطعه بسیار کاربردی درون خودرو از دستگاه دیاگ خودرو استفاده می گردد. اطلاعات سنسور TPS معمولا در دستگاه های دیاگ به صورت درصدی و یا ولتاژ باشد. در حالت ایده آل این سنسور باید عددی بین صفر تا چند درجه را نشان دهد. همانطور که پدال گاز را فشار می دهیم باید مقدار نشان داده شده در دیاگ نیز تغییر کند و در هنگامی که به آخرین حد خود برسد، باید عدد نشان داده شده به ۱۰۰ نزدیک شده باشد.
اگر در این دو حالت هیچ تغییری مشاهده نگردید و یا در حالت خلاصی بیشتر از ۵ و در حالت آخرین حد گاز، کمتر از ۹۰ را دیاگ به شما نشان دهد، باید بدانید که سنسور دریچه گاز خودرو ایراد داشته و باید نسبت به تعمیر و یا تعویض آن اقدام نمایید. همچنین در هنگامی که پدال گاز را بین ۰ تا ۲۰ درجه نگه میدارید معمولا باید سنسور به صورت پیوسته اقدام به ارسال اطلاعات نماید. اگر در حین نگه داشتن پدال گاز، ناگهان اطلاعات ارسالی از سنسور، قطع گردد، این نیز نشانه ای از خرابی سنسور دریچه گاز می باشد.
معمولا در خودروهای انژکتوری و امروزی تر ، این سنسور به صورت خودکار توانایی تنظیم خود را داشته و بدون نیاز به عمل خاصی می تواند با شرایط موتور هماهنگ گردد اما در هنگام خرابی باید آن را تعویض نمود.
روش تست سنسور دریچه گاز
الف – با استفاده از دستگاه عیب یاب ( دیاگ ) :
در صورت خرابی سنسور موقعیت دریچه گاز ، خطای این سنسور در قسمت خواندن عیوب در دستگاه عیب یاب نشان می دهد . ابتدا خطا را در قسمت پاک کردن خطاها پاک کرده و سپس در قسمت پارامترهای دستگاه عیب یاب به تجزیه و تحلیل ولتاژ خروجی ، درصد و حالت باز بودن دریچه گاز را مورد بررسی قرار دهید .
نکته :
- ولتاژ خروجی سنسور موقعیت دریچه گاز در حالت در جا ( دریچه گاز بسته ) بین 400 الی 500 و در بعضی از خودروها حدود 800 میلی ولت و در حالت کاملا باز بین 4300 الی 4800 میلی ولت می باشد .
- درصد باز بودن دریچه گاز در حالت درجا ( دریچه گاز بسته ) در اکثر خودروها ، صفر درصد بوده و در حالت کاملا باز حداکثر به 94 درصد می رسد .
- حالت یا وضعیت دریچه گاز در قسمت پارامترها باید در در حالت درجا : دور آرام ، در حالت نیمه باز : دور متوسط و در حالت کاملا باز : دور حداکثر را نشان بدهد .
ب – با استفاده از دستگاه مولتی متر ( قسمت اهم متر ) :
ابتدا کلید یا سلکتور دستگاه مولتی متر را روی قسمت اهم متر قرار داده و سپس سیم های مشکی و قرمز را در مکان مربوطه قرار داده و دو سر سیم های مشکی و قرمز را طبق جدول زیر دو ه دو در حالت بسته و کاملا باز آزمایش کنید . چنانچه مقدار مقاومت به دست آمده در موقع آزمایش طبق جدول استاندارد مربوطه نباشد و یا مقدار مقاومت در حالتهای باز و بسته بین پای های مختلف ثابت بماند ( به جز دو پایه ) و تغییر نکند ( البته مقدار مقاومت در بین دو پایه در حالت بسته و باز در حالت ایده آل ثابت می باشد ) سنسور موقعیت دریچه گاز خراب بوده و باید تعویض گردد .
نکات پایانی :
? در پژو 206 به این سنسور حسگر می گویند نه پتانسیومتر.
? این سنسور سرویس خاصی ندارد.
? سنسور کمکی این قطعه ، سنسور مپ است.
? این قطعه در خودرو 206 تیپ 1و2 ، قابل تنظیم است در صورتی ک دریچه گاز آن از تنظیم خارج شده باشد در قسمت پارامتر های دستگاه دیاگ زاویه دریچه گاز باید صفر باشد . در غیر این صورت با استفاده از ابزار مخصوص ، دریچه را تنظیم کرده تا عدد بالا به دست آید.