نحوه کارکردن پمپ هیدرولیک خودرو
پمپ هیدرولیک چگونه کار میکند؟ علائم و دلایل خرابی این سیستم چیست؟
برخی از خودروها از یک جعبه فرمان مخصوص برای راحتتر کردن کار استفاده کرده بودند ولی به هر حال هیچ کدام از این سیستمها مثل سیستم فرمان هیدرولیک نتوانستند انقلابی برای راحتی رانندگی باشند. با ورود فرمان هیدرولیک رانندگی بسیار راحتتر و دلپذیرتر شد. امروزه دیگر تقریباً تمامی خودروها به این سیستم مجهز هستند.
سیستم فرمان هیدرولیک شاید دیگر به چشم نیاید ولی کافی است همین سیستم بسیار معمول و رایج از کار بیفتد تا به این نتیجه برسید که اهمیت آن در خودروی شما تا چه حد زیاد است. در ادامه به بررسی نکاتی در مورد سیستم هیدرولیک فرمان خودرو خواهیم پرداخت.
قطعات تشکیلدهنده فرمان هیدرولیک چیست؟
قطعات تشکیلدهنده سیستم فرمان هیدرولیک در خودروها به طور معمول شامل موارد زیر میباشد:
- شیر هیدرولیک
- تسمه هیدرولیک فرمان
- جک هیدرولیک دوطرفه در سیستم فرمان
- روغن هیدرولیک
- شیلنگها ولولههای رفت و برگشت روغن هیدرولیک در مدار سیستم
- پمپ هیدرولیک خودرو
- مخزن روغن هیدرولیک
- اجزای فرمان هیدرولیک
در مورد قطعات سیستم هیدرولیک بایستی بدانید که برخی از این قطعات در دسترس شما قرار دارند و بایستی به صورت دورهای سرویس و یا نگهداریهای لازم از آنها را انجام دهید و برخی از آنها نیز بایستی توسط متخصصین سرویس و نگهداری شوند. برای مثال تسمه سیستم هیدرولیک یکی از قطعاتی است که میتوانید آن را به صورت دورهای بازدید نمایید و در کیلومترهای مشخص شده آن را تعویض نمایید تا احیاناً دچار پارگی و خرابی نشود.
همچنین یکی دیگر از قسمتهایی که در سیستم هیدرولیک فرمان خودرو بایستی آن را چک نمایید قسمت مخزن روغن هیدرولیک است که بایستی سطح روغن آن را به طور مداوم چک کنید. همچنین در دورههای مشخص روغن هیدرولیک خودرو نیز باید تعویض شود.
مطلب پیشنهادی:
در صورتی که این روغن در دورههای مشخص شده توسط شرکت سازنده تعویض نشود، احتمال آسیب دیدگی مدار سیستم هیدرولیک بسیار بالا خواهد رفت چرا که روغنها پس از دورهای استفاده خصوصیات فنی خود را از دست خواهند داد و همچنین آلودگیها و مشکلات فنی ایجاد شده در این روغن باعث آسیب زدن به قسمتهای داخلی سیستم هیدرولیک فرمان خواهد شد که میتواند هزینههای بسیار زیاد بعدی را به دنبال داشته باشد. لولهها و شیلنگهای هیدرولیکی نیز در قسمتهایی از خودرو قابل مشاهده هستند و میتوانید به صورت دورهای آنها را برای عدم نشتی کنترل نمایید.
درباره قطعات سیستم هیدرولیک فرمان توصیه میشود که هر چند وقت یک بار با مراجعه به متخصص فنی سیستم کنترل و نگهداری این قسمت از خودروی خود را انجام دهید تا دچار مشکل نشوید.
اساس کار پمپ هیدرولیک فرمان خودرو
نیروی فرمان هیدرولیک توسط پمپ هیدرولیک تامین می شود. این پمپ از نوع پره
ای گردان اما جابجایی مثبت است. این پمپ را موتور خودرو به کمک تسمه و پولی
به حرکت در می آورد. این پمپ یک سری پره های برگشت پذیر دارد با دقت در
شکل می توانید میزان برگشت هر پره را در داخل روتور پمپ مشاهده کنید. این
روتور داخل یک محفظه بیضی شکل می چرخد.
همانطور که پره ها می چرخند روغن یا سیال هیدرولیک را از سمت ورودی پمپ به
که فشار کمی دارد به سمت خروجی پمپ که فشار بالایی دارند می رانند. مقدار
سیالی که جابجا می شود بستگی به دور موتور دارد. و هر چه دور موتور بالاتر
می رود حجم روغنی که جابجا می شود بیشتر است بنابراین پمپ باید طوری طراحی
شود که در دور درجای موتور حداقل فشار و دبی مورد نیاز را تامین کند.
بنابراین پمپ هیدرولیک خودرو در دور موتور بالاتر دبی بسیار بیشتری از روغن
فراهم می کند. و این منجر به افزایش فشار در خروجی پمپ خواهد شد.
پمپ های فشار ساز مانند پمپ هیدرولیک فرمان خودرو یک شیر فشار شکن یا رلیف
ولو دارند تا از افزایش فشار بیش از حد جلوگیری شود. به خصوص وقتی که فشار
دور موتور خودرو بالاست و پمپ دبی زیادی از روغن را به سمت خروجی می راند.
شیر گردان
یک سیستم هیدرولیک فرمان باید فقط وقتی عمل کند که راننده فرمان را می چرخاند. و قتی که فرمان در دست راننده ثابت است سیستم هیدرولیک نباید هیچ نیرویی وارد کند. تجهیزی که نیروی وارد آمده به فرمان را تشخیص می دهد چیزی نیست جز یک شیر گردان یا روتاری ولو.
شیر گردان در حقیقت از یک میله نازک به نام تورشن بار تشکیل شده است که می تواند این میله از یک سمت به میل فرمان و از سمت دیگر به دنده سوسماری یا پنیون متصل است. و وقتی که راننده فرمان را می چرخاند تورشن بار که از جنس خاصی است مقداری می پیچد هر چه راننده فرمان را با نیروی بیشتری بپیچد ترشن بار بیشتر می پیچد. و یک اسپول ولو که در هر سمت تورشن بار قرار دارد که از پیچیدن تورشن بار فرمان می گیرد و به این ترتیب مسیر را برای عبور روغن هیررولیک باز می کند.
دلایل خرابی سیستم هیدرولیک خودرو چیست؟
برای خرابی سیستم هیدرولیک فرمان خودرو دلایل متعدد و مختلفی را میتوان نام برد ولی در میان این دلایل برخی از آنها از شیوع بیشتری برخوردارند و امکان خرابی بیشتری نیز دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
١- استفاده از قطعات غیر فابریک
یکی از دلایل رایج که در سیستم هیدرولیک خودروهای مختلف میتواند خرابیهای بعدی را به بار آورد را میتوان استفاده از قطعات نامرغوب مانند تسمه و یا قطعات داخلی سیستم هیدرولیک دانست. این قطعات نامرغوب علاوه بر عدم کارکرد صحیح سیستم هیدرولیک باعث خرابی قطعات دیگر و افزایش بسیار زیاد هزینهها خواهند شد بنابراین بهتر است برای تعمیر سیستم هیدرولیک فرمان خودروی خود به کارشناسان متخصص مراجعه کرده و از قطعات استاندارد و تائید شده در سیستم هیدرولیک خود استفاده نمایید.
برخی از آسیبهای این سیستم میتواند قسمتهای دیگر خود را نیز درگیر نماید. برای مثال در خودروی پژو ۲۰۶ روغنهای پرفشار سیستم هیدرولیک از روی قسمتهای بالایی عبور میکند که در صورت خرابی و نشت روغن میتواند باعث آتشسوزی در این خودرو گردد بنابراین بهتر است از قطعات استاندارد و تائید شده استفاده نمایید.
٢- مشکلات روغن هیدرولیک
در سیستم هیدرولیک میزان روغن موجود در مدار و همچنین کیفیت آن از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است. در صورتی که از روغن هیدرولیک با کیفیت بالا استفاده نکنید و یا در دورههای تعیین شده این روغن را تعویض ننمایید، احتمال خراب شدن پمپ هیدرولیک خودرو ،کاسهنمدهای سیستم هیدرولیک و شیر هیدرولیک جک دوطرفه هیدرولیک به وجود خواهد آمد.
در صورت خرابی این قطعات به احتمال زیاد با نشت روغن هیدرولیک و پایین آمدن سطح روغن هیدرولیک در سیستم هیدرولیکی خودرو روبرو خواهید شد که میتواند برای این سیستم آسیبهای جدی را به دنبال داشته باشد. برای جلوگیری از پیش آمدن این مسائل بهتر است سرویس روغن هیدرولیک خود را جدی بگیرید و در انتخاب روغن هیدرولیک نیز وسواس کافی به خرج دهید.
٣- استفاده از رینگ و لاستیک اسپرت با سایزهای غیر استاندارد
استفاده از رینگ لاستیک غیر استاندارد و غیر از اصول تعیین شده برای هر خودرو میتواند باعث افزایش فشار بر روی دستگاههای مختلف خودرو از جمله سیستم هیدرولیک فرمان خودرو گردد. این نوع از رینگ لاستیکها که در عموم مردم بهعنوان رینگ و لاستیک اسپرت شناخته میشود میتواند باعث بر هم خوردن زاویههای پنج گانه جلو بندی و فشار مضاعف بر سیستم هیدرولیک برای چرخاندن چرخها شده و همچنین سیستم تعلیق و جلوبندی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
بنابراین سعی کنید سایز رینگهای خود را تغییر ندهید و از استانداردهای تعیین شده توسط کمپانی خودروسازی تبعیت نمایید تا دچار مشکلات بعدی در سیستم هیدرولیک فرمان و همچنین سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو نشوید.
علائم خرابی سیستم هیدرولیک خودرو کدام است؟
اگر سیستم هیدرولیک خودروی شما دچار مشکل شود علائم و نشانههایی دارد که برای تشخیص زودهنگام بهتر است آنها را بشناسید. برخی علائم خرابی سیستم هیدرولیک فرمان خودرو شامل نشانههای زیر میشود:
- روغنریزی در هر یک از قسمتهای سیستم هیدرولیک خودرو: روغنریزی و یا نشت روغن باعث کاهش سطح روغن در سیستم هیدرولیک خواهد شد که میتواند آسیبهای جبران ناپذیری را به این سیستم تحمیل نماید بنابراین دقت داشته باشید که روغنریزی و یا نشت روغن در اطراف مخزن و یا شیلنگهای هیدرولیک سوئیچ الکترونیکی لوله فشارقوی پمپ هیدرولیک خودرو و یا شیر هیدرولیک و جک دوطرفه میتواند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار باشد. بنابراین در صورتی که از این نوع نشتیها در خودرو مشاهده کردید بهتر است در اولین فرصت به تعمیرگاه مراجعه نمایید.
- ایجاد صدای اضافه هنگام چرخاندن فرمان: درزمانی که شما چرخهای خود را توسط فرمان میچرخانید نباید هیچگونه صدای اضافه شامل صدای تسمه و یا صداهای دیگر از سیستم هیدرولیک شنیده شود در صورتی که این سیستم دارای برخی از قطعات آن خراب شده و یا در حال خراب شدن است بهتر است پیش از آسیب دیدگی جدی آنها را توسط یک کارشناس تست و در صورت نیاز تعمیر نمایید.
- سفت شدن فرمان خودرو: سیستم هیدرولیک خودرو از زمان استارت به کار افتاده و فعال است؛ بهتر است در صورتی که در زمان روشن بودن خودرو و فرمان خودروی شما سفت میباشد به تعمیرگاه مراجعه نمایید چرا که به احتمال زیاد سیستم هیدرولیک فرمان به خوبی عمل نمیکند.
- کم شدن سطح روغن هیدرولیک: یکی دیگر از نشانههای خرابی سیستم هیدرولیک که مربوط به نشت در قطعات مختلف میباشد را میتوان کم شدن سطح روغن هیدرولیک در مدار سیستم هیدرولیک خودرو دانست.