CNG چیست؟؟
همان گاز طبیعی است که ما روزانه آن را در خانه و محل کار خود یا کارخانه ها بافشار پایین استفاده میکنیم. بدیهی است ذخیره سازی گاز در چنین فشاری، به واسطه حجم زیاد موردنیاز به صرفه نیست. از طرفی به خاطر تراکم کم آن در صورت استفاده در خودرو زمان های تجدید سوختگیری فوق العاده کوتاه خواهد شد.
بنابراین درصورتیکه گاز طبیعی(NG(natural gas تا فشار حدود psi 3600 یا 250 بار متراکم گردد، ما CNG خواهیم داشت. به عبارتی CNG همانگاز طبیعی فشرده است که در مخازن بسیار ایمن ذخیره و مصرف میگردد.
برخی از خودروها با مصرف LPG گازسوز شده اند حال چهتفاوتی میان LPG و CNG وجود دارد؟
بخش عمده ترکیب شیمیایی CNG را گازمتان تشکیل میدهد، درصورتیکه گاز LPG مخلوطی از پروپان،بوتان و اندکی ترکیبات دیگر است CNG از متراکم کردن گاز طبیعی به دست می آید، اما LPG محصول تقطیر و پالایشنفت خام در پالایشگاهها است.متان حتی تحت فشارهای بالا نیز به صورت گاز باقی میماند، بنابراین CNG علیرغم فشار 250بار یا psi 3600 هنوز حالت گاز دارد. البته گاز طبیعی را میتوان در تأسیسات خاصی و با پایین آوردن دما تا حد -160 درجهسانتیگراد تبدیل به مایع کرد که در صورت آن را LNG مینامیم.گازهای پروپان و بوتان در دما و فشار اتاق حالت گاز دارند، اما با یک تراکم متوسط میتوان آنها را مایع LPGکرد. ازآنجاکه ظرفیت تولید LPG در پالایشگاهها محدود است، بهتر آن است که آن را به عنوان سوخت برای مصارف خانگی در مناطقی که هنوز فاقد لوله کشی گاز طبیعی هستند، استفادهکنیم، چراکه ذخیره سازی و حمل و نقل آن آسان است.
مطلب اموزشی:
آیا به هنگام استفاده از CNG نظیر LPG، بوی گاز درون خودرو میپیچد؟
خیر، خودروهای CNG سوز نظیر خودروهای بنزین سوز بدون بو هستند. درصورتیکه در خودروهای CNG سوز بوی گاز احساس کنید سریعاً بایدمدار سوخترسانی را ازنظر نشت گاز احتمالی مورد بازرسی قرار دهید.
آیا خودرویی که قبلا LPG سوز شده، هم اکنون میتواند از CNG نیز استفاده کند؟
خیر، زیرا این دو سوخت ماهیتاً متفاوت هستند. ارزش حرارتی آنها یکساننبوده و جهت احتراق صحیح نیاز به درصد هوا به سوختrati Air-fuelمتفاوتی دارند.
تفاوت دیگر اینکه فشار ذخیره سازی CNG به مراتب بالاتر از فشار موردنیاز برای LPG است و به همین دلیل مخزن ذخیره ای که برای LPG طراحی و ساخته شده، مناسب CNG نیست. به عبارتی ، خودروی شما باید برای استفاده از سوخت CNG تبدیل و تغییراتی در آن اعمال شود.
تبدیل خودرو به CNG سوز چگونه انجام میشود؟
باک یا مخزن مخصوصی که اکثرا از جنس فوالد آلیاژی و ایمن، درصندوق عقب خودروی شما نصب میشود و قطعات دیگر که بتواند گاز را در جهت احتراق به سمت موتور هدایت کند، و نیز سیستم الکترونیکی که بتوان انتخاب سوخت (بنزین یا گاز) انجام داد در خودرو نصب می شود. مثل لوله انتقال گاز فشار باال، رگوالتور برای کاهش فشار به میزان لازم برایمصرفدر موتور و قطعات دیگر.
آیا درصورتیکه ذخیره CNG در خودرو تمام نشده، میتوان هنوز از بنزین استفاده کرد؟
بله زمانی که شما خودرویتان را برای استفاده از CNG تبدیل میکنید، هنوز کاربراتور، باک بنزین و مدار سوخترسانی جهت بنزین را روی خودرویتان دارید. بنابراین بهسادگی با زدن یک کلید روی داشبورد، میتوانیدمسیر بنزین به سمت موتور را برقرار کنید؛ اما به هرحال استفاده از CNG برایشما ارزانتر خواهد بود.
آیا الزام است که هرچند وقت یکبار حتی در صورت عدم نیازاجباری از بنزین استفاده شود؟
مسئله، یعنی استفاده هرچند وقت یکبار از بنزین باعث روان کاری و نیز سیستم انژکتور مثل سوزنهای انژکتور و بله این مکانیزم کاربراتورآمادگی بهتر سیستم سوخت رسانی بنزین در مواقع لازم خواهد شد.
مطلب پیشنهادی:
نصب کیت مخصوص و تبدیل خودرو به CNG سوز چقدر زمان میبرد؟
انجام این تبدیل 3 یا 5 ساعت بیشتر وقت نمیگیرد، اما افزایش روزافزون تقاضا برای انجام این تغییرات میتواند به واسطه ازدحام باعث طولانی تر شدن زمان انتظار مشتری شود. و بستگی به تعداد کارکنان و تعداد مراجعینآن کارگاه تبدیل کننده دارد.
چگونه میتوان پی برد که چقدر CNG در مخزن خودرو باقیمانده است؟
از طریق یک گیج الکترونیکی مخصوص و چراغهای کلید تبدیل سوخت گاز و بنزین که در صفحه کیلومتر یا روی داشبورد نصب میشود. وقتی مخزن گاز پر است هر 4 چراغ کلید روشن است و با مصرف گاز این چراغها یکی یکی خاموش میشوند و درنهایت چراغ قرمز روشن میشود که در این زمان باید برایسوختگیری مجدد به جایگاه مراجعه کرد.تقریبا مثل روشن شدن چراغ سوخت بنزین است که مسافت مشخصی هم با چراغ قرمز میتوانرانندگی کرد.
با یک باک پر CNG، حداکثر چه مسافتی را میتوان طی کرد؟
یک باک CNG به طورمعمول معادل 10 تا 25 لیتر بنزین، گاز طبیعی را در خود ذخیره میکند. بدیهی است اگر میزان مصرف خودرویتان را با واحد km/liter در اینعدد ضرب کنید، میزان مسافت تمایل پیمودن با یک باک پر از CNG به دست میآید برای مثال برای یک خودروی متوسط با حجم سیلندر 1300 سیسی این مسافت چیزی در حدود 100 تا 250 کیلومتر در خودروهای مختلف و بزرگی مخزن CNG خواهد بود. در صورت نیاز باافزودن تعداد باک میتوان این مسافت را افزایش داد.
آیا استفاده از گاز طبیعی فشرده در خودرو ایمن است؟
بله CNG به خاطر سه ویژگی مهم از سوختهای بنزین، گازوئیل و LPG ایمنتر است. اول آنکه وزن مخصوص CNG برابر 0/587 است این بدان معنا است که این گاز از هوا نیز سبکتر است، بنابراین درصورتیکه نشتکند در جو صعود کرده و محو میشود.
دوم اینکه درجه حرارت خود اشتعالی CNG برابر 700 درجه سانتیگراد است، درحالیکه درجه حرارت خود اشتعالی بنزین 455 درجه سانتیگراداست.سومین مورد، اینکه باکهای ذخیره CNG از فوالدهای آلیاژی خاص و با رعایت باالترین سطوح ایمنی ساخته میشوند که بسیار مستحکمتر وایمنتر از باکهای بنزین خودروها هستند.
آیا باک ذخیره CNG در خودرو با چنین فشار باالی گاز درون آن ایمن است؟
بله باکهای ذخیره CNG از فوالدهای آلیاژی خاص و به صورت کاملا یکپارچه ساخته میشوند. هیچ نوع جوشی در ساخت این باک به کار نرفته و باک براساس استانداردهای معتبر بین المللی قبل از نصب مورد آزمودن قرار میگیرد.
به علاوه این باکها به دیسکهای پاره شونده ضد انفجار discBurst مجهز هستند که در صورت افزایش بیشازحد فشار یا به هنگام آتشسوزی این دیسکها پاره شده و فشار مخزن بهشدت افت کرده و بخش اعظم گازخارج میشود.
آیا وجود باک ذخیره پرفشار گاز در خودرو حتی به هنگامتصادفهای شدید نیز ایمن است؟
CNG سالها است که در کشورهایی چون نیوزیلند، ایتالیا، آرژانتین و آمریکابه عنوان سوخت خودروها مورداستفاده قرار میگیرد و تمام این کشورها آنرا ایمن تر از بنزین شناخته اعلام کرده اند.
آیا استفاده از CNG برای موتور خودرو ضرری نداشته و به آنآسیب نمیزند؟
خیر به هیچ عنوان، بالعکس عمر برخی ازقطعات موتور در صورت استفاده ازCNG افزایش خواهد یافت.
به عنوان مثال عمر مفید روغن موتور تا حد زیادی افزایش مییابد، چراکه CNG باعث آلودگی یا رقیق شدن روغن موتور نمیگردد. از طرفی چون هیچگونه سربی به همراه این سوخت نیست رسوبات سخت سرب رویشمعها ایجاد نشده و عمر مفید شمعها نیز تا حد چشمگیری افزایش مییابد. همچنین ازآنجاکه CNG سوختی گازی است، هیچ کربنی به عنوان محصول احتراق تشکیل نشده و سطح داخلی موتور تمیز باقی میماند.
چرا دود خروجی از اگزوز خودروهای CNG سوز کم و محدوداست؟
زیرا CNG در عمل سوختی پاک و تا حد بسیار زیادی عاری از آلایندههای زیست محیطی است. ازآنجاکه عمده ترکیب اصلی گاز طبیعی را متان تشکیل میدهد خروجی اگزوز خودروهای CNG سوز شامل بخارآب و جزء کوچکیمونوکسید کربن است.
با توجه به اینکه کربن یا ذرات دیگری در خروجی اگزوز وجود ندارد دود خروجی از اگزوز بسیار جزئی و قابلاغماض است. به دالیل فوق خودروهای CNG سوز به راحتی و بدون بهکارگیری هر نوع تجهیزات جانبی و خارجی (نظیر مبدلهای کاتالیستی در خودروهای بنزینی سوز) قادر خواهند بود برآوردهکننده کلیه الزامات مشخصشده در استانداردهای زیستمحیطیموجود باشند.
عملکرد و کارایی CNG در مقایسه با بنزین در یک خودروی تبدیل شده به دوگانه سوز چگونه است؟
هنگام استفاده از CNG شتاب حرکت خودرو در مقایسه با بنزینی اندکی کمتر خواهد بود که این مسئله به واسطه افت 5 تا 15 درصدی قدرت موتور به هنگام استفاده از CNG است. شایان ذکر است این میزان افت توان موتور را میتوان با تنظیم کیت CNG بهحداقل رساند و در شرایط معمول رانندگی در شهر این میزان افت قدرت محسوس نخواهد بود. افت توان خودرو فقط در سربالایی یا محسوس است.
آیا تجهیزات و سیستم سوخت رسانی CNG نصب شده رویخودرو نیاز به تعمیر یا سرویس خاصی دارد؟
به طورکلی این سیستم سوخت رسانی سیستم پیچیده ای نیست و به راحتی میتواند سالها بدون اشکال کار کند اما برای آنکه همواره در شرایط حداکثر کارایی خود قرار داشته باشد بازدید دورهای تجهیزات مربوط به آن بعد از هر 10000 کیلومتر کارکرد پیشنهاد میشود که ترجیحاً میباید نزد همانکارگاه و تعمیرکار مجازی که خودرو را گازسوز کرده انجام گیرد.
آیا خودروهای دوگانه سوز برای احتمال بروز حوادث آتشسوزی بیمه میشوند؟
بله خودروهای دوگانه سوز به محض گازسوز شدن توسط کارگاه تبدیل کننده به مدت یک سال بیمه مسئولیت مدنی میشوند و این امر آسودگی خاطر رانندگان در مقابل حوادث احتمالی ناشی از گازسوز کردن خودرو را فراهممیکند.
آیا خودرو خود را باید بیمه کنیم؟
بله بیمه مسئولیت خودروهای گازسوز مانند بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه، یکساله است و پس از اتمام مدت باید به کارگاه مجاز مراجعه کرد تا پس بازدید قطعات و آزمون نشتی دوباره بیمه صادر گردد.
آیا خودروهای دیزل را نیز میتوان CNG سوز کرد؟
بله میتوان خودروهای دیزل را، هم به صد درصد CNG سوز و هم بهدوگانه سوز fuel Dual برای مصرف CNG و گازوئیل تبدیل کرد.
آیا مراکز معاینه فنی برگ معاینه برای خودروهای دوگانه سوز صادر میکنند؟
بله در حال حاضر مراکز معاینه فنی پس از بازرسی الزم، برای خودروهای دوگانه سوز نیز برگمعاینه صادرمی کنند و درصورتیکه خودرو بیمه مسئولیت یکساله نداشته باشد با دریافت هزینه، به صورت اجباری بیمه هم صادرمیکنند.
درصورتیکه مزایای استفاده از CNG بسیار زیاد است، چراکشورهای توسعه یافته از آن استفاده نمیکنند؟
بد نیست بدانیم که CNG در سطح جهان سوخت جدیدی نیست و خودروها از دهه 1920 میلادی تاکنون از این سوخت استفاده کردهاند. در حال حاضر ایتالیا با 1060 جایگاه عرضه CNG، بیش از 885300 خودروی CNG سوز دارد. آرژانتین نیز در چندساله اخیر برنامه ریزی گستردهای را برای استفاده CNG طرح ریزی نموده و در حال حاضر بیش از 2000 جایگاهسوخت و 2500000 خودروی CNG سوز دارد.
