در هر معامله خریدوفروش خودرو یکی از اصلی‌ترین و اساسی‌ترین مراحل، نوشتن قولنامه است. به‌دلیل اهمیت فراوان قولنامه، در این مطلب از مکانیکو قصد داریم همه چیز در مورد مبایعه نامه خودرو را به شما مخاطبین گرامی همراه مکانیک گوشزد کنیم. بنابراین اگر شما هم جزو کسانی هستید که می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره نکات مهم مبایعه نامه خودرو به‌دست آورید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
در پایان این مقاله از مکانیکو می‌توانید با اطلاع از تمامی نکات مربوط به مبایعه نامه خودرو، با اطمینان کامل و خیالی راحت معامله خود را انجام داده و قولنامه را امضا کنید.
قولنامه خودرو چیست؟
تصویر زیر یک « نمونه قولنامه خودرو » است که می‌توانید متن قولنامه خودرو را مشاهده کنید.
لازم‌به‌ذکر است که اگر می‌خواهید اقدام به نوشتن قولنامه دستی کنید، ممکن است تصویر بالا متن قولنامه خودرو مناسبی برای نسخه نوشتاری نباشد.
«قولنامه» یکی از مهم‌ترین اسنادی است که در هنگام خریدوفروش خودرو تنظیم می‌شود؛ همچنین قولنامه نوشتن یکی از اصلی‌ترین مراحل در معامله خودرو است. درواقع مبایعه نامه خودرو یک سند عادی است که طبق قوانینی که در دادگاه اعتبار دارد تنظیم می‌شود و طرفین موظف هستند تا مفاد قید شده در آن را اجرا کنند. به‌واسطه قولنامه ماشین، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که شرایط و قوانین ذکر شده را پذیرفته‌اند. لازم به‌ذکر است که عکس بالا یک نمونه قولنامه خودرو است.
مبایعه نامه خودرو یک برگه کاغذ است که با استفاده از کاربن در دو نسخه تهیه می‌شود. اصل قولنامه ماشین به خریدار و کپی آن به فروشنده داده می‌شود.
قولنامه دستی ماشین
گاهی اوقات قولنامه به‌صورت دستی بین طرفین نوشته می‌شود و به‌صورت تایپی پرینت‌شده و با آرم قوه قضاییه نیست. این قولنامه‌ها بیشتر زمانی کاربرد دارد که خریدار و فروشنده یکدیگر را می‌شناسند یا به هر دلیلی برای خرید و فروش ماشین با هم توافق کرده‌اند و می‌خواهند این معامله را بین خودشان تمام کنند. شرایط و مواد مندرج در قولنامه دستی ماشین هیچ فرقی با قولنامه آماده ندارد و همان بندها باید به‌صورت روشن و مشخص در آن درج شود. حالا سؤالی که پیش می‌آید این است که آیا این قولنامه اعتبار دارد؟ یعنی اگر هر یک از طرفین فروشنده یا خریدار بخواهند دبه کنند، آیا می‌توان از آن به‌عنوان سندی معتبر استفاده کرد؟
اعتبار قولنامه دستی خودرو چگونه است؟
اعتبار قولنامه دستی خودرو نزد مراجع قضایی پذیرفتنی است. حتی اگر فقط خود طرفین امضا کرده باشند و هیچ شاهدی آن را امضا نکرده باشد باز هم اعتبار دارد. امضای شهود صرفا روند اثبات ادعا را ساده‌تر می‌کند و در اعتبار قولنامه تأثیر ندارد. درصورتی که هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکنند، دیگری می‌تواند با در دست داشتن نسخه قولنامه به مراجع قضایی مراجعه کند.
بدیهی است شاکی درصورتی می‌تواند ادعای خود را ثابت کند که همه‌چیز به‌صورت کاملا خوانا و بدون هیچ ابهامی نوشته شده باشد و امضاها در آن جعل نشده باشند.
بنابراین اگر قولنامه ماشین را به‌شکل دستی می‌نویسید، حتما اطلاعات را با خطی خوانا وارد کنید. بندها باید کاملا بدون ابهام و شفاف توضیح داده شوند. مبلغ را هم به عدد و هم به حروف وارد کنید. هرچند با این شرایط دستکاری مبلغ ساده نخواهد بود، بااین‌حال اگر تمایل دارید می‌توانید روی مبلغ را چسب بزنید.
شرایط فسخ معامله را فراموش نکنید. حتما بنویسید که اگر یکی از طرفین دبه درآورد، باید خسارت بپردازد. برای اطمینان بیشتر می‌توانید از فردی ثالث بخواهید به‌عنوان شاهد قولنامه را امضا کند. یادتان باشد هیچ کلام ردوبدل‌شده‌ای نزد دادگاه سندیت نخواهد داشت و صرفا هرآنچه نوشته شده است معتبر خواهد بود.
همچنین فروشنده هم در قرارداد قولنامه باید به نکاتی توجه کند
1-از توان مالی خریدار برای پرداخت قیمت معامله اطمینان حاصل شده و شروطی در قولنامه آورده شود که در صورت عدم پرداخت قیمت یا ناتوانی از پرداخت قیمت معامله، برای فروشنده حق بر هم زدن معامله وجود داشته باشد.
2- فروشنده، مورد معامله را قبل از دریافت تمام قیمت به خریدار تحویل ندهد. حتماً در خصوص پرداخت مابقی قیمت از طرف خریدار، زمان تعیین شده و این نکته گفته شود که در صورت عدم پرداخت در تاریخ مقرر، فروشنده می‌تواند فسخ معامله را اعلام کند و معامله را برهم زند.
3-اگر مالکان متعدد بوده و یکی از آنها عهده‌دار مذاکره با خریدار باشد، حتماً باید ذیل قولنامه را همه مالکان امضا کنند، مگر اینکه به یک نفر وکالت در فروش بدهند که در این صورت وکیل از طرف همه مالکان قولنامه را امضا می‌کند.
4-اگر فروشنده قیمت معامله را از طریق چک دریافت می‌کند، باید توجه داشته باشد که در صورت برگشت خوردن چک، وی تنها می‌تواند وجه چک را مطالبه کند و نمی‌تواند معامله را بر هم زند. مگر اینکه چنین شرطی را در قرارداد گنجانده باشند.
درج وجه التزام در قولنامه
طرفین قرارداد برای محکم کردن قولنامه، معمولاً مبلغی را در قرارداد قید می‌کنند تا در صورتی که متعهد از انجام تعهد خود سر باز زند، مکلف به پرداخت آن مبلغ به طرف دیگر (متعهدله) باشد، این مبلغ را وجه التزام می‌گویند.
نکته طلایی مربوط به مبایعه نامه خودرو
همیشه در هنگام خریدوفروش خودرو‌های دست‌دوم یا صفر نکات و جزئیاتی وجود دارد که معمولا خریداران به آن توجه کافی ندارند. چه خریدار خودرو باشید و چه فروشنده آن، باید نکاتی را درباره نحوه نوشتن قولنامه ماشین بدانید. برخلاف تصور بسیاری از افراد، حتی قولنامه‌ای که به‌صورت دستی روی یک تکه کاغذ نوشته می‌شود، وقتی طرفین قرارداد آن را امضا کنند، قانونی می‌شود و بر‌اساس شرایط و بندهایی که در آن قید شده، می‌توانید طبق قرارداد عمل کرده یا آن را فسخ کنید. پس قولنامه را باید دقیق بنویسید، حتی اگر طرف دیگر معامله از دوستان یا آشنایان شما باشند.
عدم توجه هنگام نوشتن مبایعه نامه خودرو می‌تواند مشکلاتی را در آینده به‌دنبال داشته باشد. در ادامه نکات قابل توجه هنگام تنظیم مبایعه نامه خودرو را برای شما مخاطبین عزیز توضیح می‌دهیم تا با آگاهی از این اطلاعات خریدوفروش خوبی همراه با سود و منفعت انجام دهید و از مشکلات احتمالی آینده جلوگیری کنید.
- قبل از نوشتن مبایعه نامه خودرو حتما بیمه‌نامه خودرو را به‌دقت مشاهده کنید؛ چرا که از اطلاعات بیمه‌نامه خودرو و تخفیف بیمه مشخص می‌شود که خودرو تصادف نداشته یا چند بار تصادف کرده است. به این نکته توجه کنید که خودرویی که تصادف نکرده باشد دارای تخفیف خودرو است، اما خودرویی که تصادف کرده باشد از تخفیف بیمه برخوردار نیست.
- توجه کنید هنگام نوشتن قولنامه حتما از کاربن بین دو برگه قرارداد استفاده شود و تمامی مواردی که باید در یک قولنامه ذکر شود را با دقت زیاد بررسی کنید. یادتان نرود در آخرین مرحله قولنامه و قبل از امضای طرفین کاربن را از بین دو نسخه بردارید تا طرفین بتوانند نسخه اصلی را امضا کنند.
- اطلاعات مربوط به طرفین قرارداد باید از روی مدارک شناسایی معتبر ثبت شود. مشخصات خودرو نیز باید از روی مدارک معتبر خودرو نوشته شود. همچنین یادتان باشد برای اطمینان بیشتر، اطلاعات مربوط به خودرو که در مدارک خودرو نوشته شده را حتما با خود خودرو مطابقت دهید تا مغایرتی وجود نداشته باشد.
- لوازم و وسایل جانبی خودرو، سالم یا عدم سالم بودن آن را در مبایعه نامه ذکر کنید.
- تمامی شرط و بندهایی که دو طرف معامله درباره آن به توافق رسیده‌اند را در قولنامه ذکر کنید.
- هزینه یا مبلغی را که برای خرید پرداخته می‌شود را در قولنامه بنویسید و ذکر کنید که چه مبلغی به‌صورت نقدی و چه مبلغی به صورت چک پرداخت می‌شود.
- درصورتی که مبلغی به صورت چک پرداخت می‌شود، فراموش نکنید که باید تمامی جزئیات مربوط به چک، تعداد و تاریخ آن در قولنامه نوشته شود.
- فراموش نکنید که این‌گونه سندها و قولنامه‌ها نباید خطخوردگی داشته باشند. اگر در هنگام نوشتن و پیش از امضا، قولنامه دچار خطخوردگی شود باید در انتها توضیحی مربوط به خطخوردگی و اینکه قبل از امضای طرفین خطخوردگی به‌وجود آمده است، ذکر شود و علاوه‌بر طرفین معامله، شاهدان نیز باید یادداشت مربوط به علت خط خوردگی را امضا کنند.
- در هنگام خریدوفروش خودروی دست دوم نکته مهم این است که هنگام تعویض پلاک اگر شما خریدار باشید، باید همراه فروشنده برای تعویض پلاک بروید و نباید از فروشنده وکالتی برای تعویض پلاک دریافت کنید. درصورتی‌که شخصی حق انجام معامله نداشته باشد، وکالت‌نامه برای تعویض پلاک بی‌اعتبار است. کسانی هستند که حق انجام معامله ندارند و از ترفند دادن وکالت نامه و سوءاستفاده از بی‌اطلاعی خریدار از ممنوع المعامله بودنشان، کلاه‌برداری می‌کنند.
- سعی کنید حتما در بنگاه‌های معتبر و دارای تابلو‌های اتحادیه و جواز کسب معامله خود را انجام دهید و مبایعه خود را تنظیم و امضا کنید. همچنین طرفین معامله می‌بایست یک نفر شاهد عادل همراه داشته باشند تا هنگام امضای قولنامه، حضور داشته و قرارداد را به‌عنوان شاهد امضا کنند.
شریط جهت فسخ معامله
حقوقدان‌ها به حق بهم زدن معامله «خیار» می‌گویند، این کلمه از اختیار می‌آید و به معنی آن است که دو طرف معامله اختیاراتی را درباره معامله‌شان دارند. به طور کلی در شرایط زیر می‌توان یک معامله را فسخ کرد:
خیار مجلس
یعنی دو طرف معامله هنوز در محل قرارداد نوشتن حضور داشته باشند. مثلاً شما برای معامله یک خودرو با فروشنده صحبت می‌کنید، قرارداد می‌نویسید اما در همان حین متوجه می‌شوید پولتان جور نشده یا خودرو ایرادی دارد که دلتان را زده است، در این صورت همان جا می‌توانید با اتکا به خیار مجلس، معامله را فسخ کنید.
خیار تأخیر
اگر خودرو (یا هر چیز دیگری را) معامله کنید و در قراردادتان چیزی درباره زمان پرداخت وجه آن قید نشده باشد، تا سه روز فروشنده می‌تواند منتظر شما باشد که پول را بپردازید. در غیر این صورت معامله فسخ می‌شود.
خیار تعذر تسلیم
برعکس مورد قبل، اگر خودرویی را معامله کنید اما فروشنده نتواند آن را تحویل بدهد معامله با خیار تعذر تسلیم فسخ می‌شود. مثلا اگر خودرویی را معامله کنید اما فردای معامله خودرو در پارکینگ فروشنده آتش بگیرد و از بین برود، معامله فسخ می‌شود.
خیارات دیگری هم وجود دارند که کمی پیچیده است و به مباحث تخصصی حقوقی مربوط می‌شود و شاید خیلی به کارتان نیاید. با آگاهی از شرایطی که در بالا گفته شد، باید مفاد قولنامه‌تان را تنظیم کنید. یعنی قولنامه را جوری بنویسید که اختیارات قانونی، که به نفع هر دو نفر یعنی خریدار و فروشنده است، در آن لحاظ شده باشد و در عین حال مورد توافق هر دو طرف باشد تا بتوانید آن را با خیال راحت امضا کنید.
خیار شرط
یعنی خریدار و فروشنده شرط کنند که هر دو یا یکی از آنها می‌تواند تا مدت مشخصی معامله را فسخ کند.
خیار تخلف شرط
در این مورد، اگر فروشنده یا خریدار شرط کرده باشد که کارى انجام دهد، مثلا پول را به شیوه‌ای مشخص بدهد یا سند را در روز مشخصی ثبت کند و بعد زیر قولش بزند، طرف مقابل می‌تواند به حکم خیار تخلف از شرط، معامله را فسخ کند.
خیار غبن
یعنی یکی از دو طرف معامله از این خرید و فروش ضرر کرده باشد. مثلاً کسی خودرویی را فروخته و بعد متوجه می‌شود زیر قیمت فروخته و متضرر شده است، در اینجا می‌تواند به حکم خیار غبن معامله را فسخ کند. اگرچه که طبق عرف در بیشتر قراردادها نوشته می‌شود که «همه خیارات از جمله خیار غبن ساقط شده است». به این ترتیب کسی نمی‌تواند به سادگی آب خوردن زیر معامله‌ای که انجام داده بزند.
خیار تدلیس
تدلیس یعنی فروشنده، مال را بهتر از آنچه که هست نشان دهد و با فریبکاری باعث شود شما عیب و ایرادهای مورد معامله، مثل خودرو را متوجه نشوید. اگر کسی اینطور خریدار را فریب دهد، خریدار می‌تواند به‌صورت قانونی قرارداد را فسخ کند، البته به شرطی که این امکان در قولنامه از دو طرف گرفته نشده باشد.
قولنامه خودرو ( مبایعه نامه خودرو ) چیست؟
درواقع مبایعه نامه خودرو یک سند عادی است که طبق قوانینی که در دادگاه اعتبار دارد تنظیم می‌شود و طرفین موظف هستند تا مفاد قید شده در آن را اجرا کنند. به‌واسطه قولنامه، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که شرایط و قوانین ذکر شده را پذیرفته‌اند.
چه مواردی در قولنامه خودرو ذکر می‌شود؟
در قولنامه خودرو مشخصات کامل فروشنده و خریدار قید می‌شود که شامل مشخصات شناسنامه، آدرس محل سکونت و شماره تلفن ثبت است؛ همچنین در قولنامه خودرو لازم است تمامی مشخصات و جزئیات کارت شناسایی خودرو (مدل، نوع، تیپ، شماره پلاک شهربانی فعلی، شماره موتور و شماره شاسی) و وضعیت فنی خودرو قید شود.
ناگفته نماند که مبلغی پول که به‌عنوان بیعانه پرداخت می‌شود، تاریخ تنظیم سند، زمان مراجعه به تعویض پلاک و همچنین شیوه پرداخت پول هم باید در مبایعه نامه خودرو مشخص شود.
منبع :همراه مکانیک
