تعمیرات ECU خودروهای انژکتوری
قبل از این که به مباحث چگونگی تعمیر و دلایل و زمان تعمیر ECU بپردازیم، لازم است مروری داشته باشیم بر این که ECU خودرو چیست و نقش آن در خودرو چطور باعث بهینه سازی مصرف سوخت و افزایش راندمان موتور می‌گردد.
همان طور که می‌دانید ECU مخفف Electronic Control Unit و یا واحد کنترل الکترونیک می‌باشد و نقش مدیریت و کنترل یک خودروی انژکتوری را بر عهده دارد. به دلیل عملکرد بهتر و توانایی پاس کردن استانداردهای آلودگی به طور کامل در تمام دنیا جایگزین خودروهای کاربراتوری شده‌اند و مغز این سیستم ECU می‌باشد.
ECU با توجه به ارتباط آن با سنسورهایی که به موتور متصل است وضعیت و شرایط خودرو را تحلیل کرده و پاسخ‌های لازم را به خروجی‌ها که عبارتند از انژکتور، جرقه‌زن‌ها، استپر موتور، دریچه‌ی برقی گاز و … اعمال می‌کند. سنسورهای کیت‌های انژکتوری مختلف هستند و هر چه قدر تعداد آن‌ها بیشتر باشد، ECU بهتر می‌تواند شرایط موتور را درک کند.
لازم به ذکر است که سنسورهای مهم خودروهای انژکتوری عبارتند از سنسور دور موتور (RPM)، سنسور فشار داخل مانیفولد (MAP)، سنسور دریچه‌ی گاز (TPS)، سنسور دمای آب (CTS)، سنسور دمای هوا (ATS)، سنسور اکسیژن یا لامبدا، سنسور ضربه و چند نوع دیگر.
چنانچه می‌دانید کنترل کننده موتورهای انژکتوری بردی الکترونیکی می‌باشد و در واقع کارایی این بخش تعیین کننده کیفیت یک موتور و در ابعاد دیگر کیفیت خودرو خواهد بود. ECU براساس سنسورهایی که به آن متصل است شرایط کار موتور را درک کرده و فرامین مناسب را به انژکتورها و شمع‌ها صادر می‌کند. از آن جا که دینامیک خودرو بسیار پیچیده و غیر خطی است طراحان جهت سهولت کار جداولی را داخل حافظه MAP می‌ریزند که در آن مقدار پاشش سوخت و زاویه آوانس ECU در هر دور و بار موتور مشخص شده است.
مروری بر ساختمان داخلی ECU
این کامپیوتر (ECU) نیز مانند دیگر هم نوعان خود شامل CPU، حافظه و برنامه‌ریزی است.
در داخل ECU دو نوع حافظه وجود دارد.
الف: حافظه موقت که با قطع کردن برق سرباتری از بین می‌رود ولی مجددا قابل بازیابی به روش برگرداندن حافظه است، به این روش تجدید حافظه و یا initialize می‌گویند. حافظه موقت شناسایی استپر موتور، دنده‌ها و حالات عملی موتور و محاسبات لحظه‌ای را به عهده دارد و محلی برای نگه‌داشتن معایب موقت و دائم سیستم انژکتور است.
روشهای پاک کردن حافظه موقت
- جدا کردن کابل باتری (بیش از ۱۵ دقیقه)
- جدا کردن سوکت ECU (بیش از ۱۵ دقیقه)
- جدا کردن سوکت رله دوبل در خودروهای غیر دولتی پلکس و سوکت‌های BSM در خودروهای مولتی پلکس (بیش از ۱۵ دقیقه)
با توجه به این که استفاده خودرو در کشورها و مناطق مختلف جهان با شرایط جوی متفاوت و طبعا ECU متفاوت که قابلیت سازگاری و یکسان سازی را دارند. توانایی ECUها بر مبنای چهار عنصر سنسور اکسیژن، سنسور موقعیت دریچه‌ی گاز، سنسور ضربه، استپ موتور پایه‌گذاری می‌شود.
روش تجدید حافظه موقت
- سوئیچ را به مدت حداقل ۱۰ ثانیه ببندید.
- سوئیچ را به مدت حداقل ۱۰ ثانیه باز کنید.
- خودرو را روشن کنید و به مدت حداقل ۱۰ ثانیه گاز ندهید.
- با دنده یک تا پنج حداقل ۵۰ متر به ازای هر دنده حرکت کنید تا دنده‌ها به ECU معرفی شوند. سپس به مدت ۱۵ دقیقه در دنده‌های مختلف و با دورهای مختلف و فول گاز حرکت کنید تا حالات مختلف شرایطی و لحظه‌ای خودرو به ECU معرفی شود.
ب: حافظه دائم مانند سیستم عامل و Set up کامپیوترهای PC است و با قطع کردن برق سر باتری از بین نمی‌رود و در صورت خراب شدن قابل برگشت نیست.
چرا ECU میسوزد
تعمیرکاران از روش هائی سنتی جهت تست قطعات برقی استفاده میکردنند که راهگشا نیز بود ولی این روشها در خودروهای امروزی با وجود قطعات حساس الکترونیکی نه تنها راهگشا نیست بلکه باعث صدمات جدی به این قطعات نیز می گردد. تست قطعات برقی حساس خودروهای امروزی میبایست به وسیله دستگاههای عیب یاب کامپیوتری انجام گیرد. ولی متاسفانه به دلیل قیمت بالای این دستگاهها و پایین بودن سطح معلومات بعضی از تعمیرکاران و عدم اطلاع و اموزش های کافی متاسفانه از همان از روشهای قدیمی استفاده میکنند که به دلیل عدم اطلاع راننده جهت جلوگیری از این روشها متاسفانه باعث خرابی این قطعات حساس میگردنند.
روشهای نادرست جهت تست قطعات برقی خودرو:
۱-در زمان روشن بودن موتور هیچکدام از بستهای باطری نباید از روی قطب باطری جدا گردنند.متاسفانه برقکارهای خودرو جهت تست اولیه خرابی دینام از این روش استفاده می کنند.
۲-جدا کردن وایر شمع ها در زمان روشن بودن خودرو جهت تست سیستم جرقه زنی نیز باعث ایجاد نوسان ولتاژ شده و صدمه ذکر شده را به دنبال خواهد داشت.
۳-خرابی و ضعیف بودن باطری به خصوص در زمان استارت زدن خودرو ولتاژ زیادی را از باطری کشیده و سایر قطعات الکترونیکی با نوسان ولتاژ شدیدی مواجه می گردنند.
