پمپ اولیه یا پمپ سه گوش چیست؟
زمانی توان پمپ اولیه یا پمپ سه گوش در یک موتور نصب کرد که پمپ انژکتور بالاتر از باک قرار داشته باشد زیرا پمپ انژکتور یک پمپ تولید فشار زیاد است و هدف از طراحی آن کشیدن سوخت از باک نیست.
بنابراین وظیفه ی پمپ اولیه کشیدن سوخت از باک وارسال آن به پمپ انژکتور می باشد
اگر محل نصب فیلتر سوخت رسانی خیلی نزدیک موتور باشد ممکن است در مدار حباب تشکیل شود و ارسال
سوخت به علت هوا داشتن مدار فشار ضعیف قطع شود تا ضمن برگشت دادن سوخت اضافی حباب های هوا را هم از مکدار فشار ضعیف تخلیه نماید . در صورت بالا بودن درجه حرارت محیط یک سوپاپ سر ریز اضافی در سیستم نصب می کنند تا حباب های ایجاد شده را که در اثر جابه جایی سریع سوخت وتغییرات درجه حرارت در مدار فشار ضعیف ایجاد می شود ار مدار خارج کند. با وجود سوپاپ سر ریز نه تنها مدار خود به خود هواگیری می شود بلکه گردش دائمی سوخت باعث خنک شدن کانال مکشی پمپ ومدار فشار ضعیف نیز می گردد.
طرز کار پمپ اولیه
پمپ اولیه مورد مصرف در موتور دیزل معمولا از نوع پیستونی است که بطور مکانیکی بوسیله پمپانژکتور کار می کند باین منظور در روی میل بادامک پمپ انژکتور خارج از مرکزی وجود دارد که باغلطک پمپ تماس گرفته و پیستون اولیه را حرکت می دهد وظیفه دیگر پمپ مقدماتی هواگیری مدارسوخت رسانی است این عمل بوسیله پمپ دستی تعبیه شده در روی پمپ مقدماتی انجام می شود
پمپ اولیه ساده یک ضربه ای
وقتی بادامک (۱) از زیر غلتک (۲ )خارج می شود دسته پیستون (۱۳) همراه پیستون (۱۱) با نیروی فنر ( ۷) به پائین حرکت می کند . به دلیل افزایش یافتن حجم بالای پیستون فشار در آن افت کرده وسوخت (۹) با باز شدن سوپاپ ورودی (۸) وبسته بودن سوپاپ خروجی ( ۶ ) وارد پمپ می شود . در همین لحظه سوختی که در زیر پیستون (۳) وجود دارد تحت فشار قرار گرفته وارد پمپ میشود. در همین لحظه سوخت موجود در زیر پیستون (۳)تحت فشار قرار گرفته و وارد کانال فشاری پمپ (۴) شده واز لوله ی خروجی (۵) به فیلتر می رود .
وقتی بادامک زیرغلتک دسته پیستون می رسد فنر پیستون متراکم شده و حجم بالای پیستون کوچک می شود . در این زمان به علت بالا رفتن فشار ، سوپاپ خروجی ۶ باز شده و سوپاپ ورودی ۸ بسته می شود . بنابر این سوخت فشرده شده از راه خروجی به مدار تخلیه پمپ ۵ و نیز پشت پیستون ۳ که حجمش زیاد شده جریان پیدا می کند .
پیستون ۱۱ از دستۀ پیستون ۱۳ جدا شده و در قسنتی از کورس خود متوقف می گردد که به این حالت ایست پمپ دیزل گفته می شود. این حالت زمانی رخ می دهد که فشار مدار خروجی پمپ ۴ و ۵ بیشتر از فشار فنر ۱۲ به حرکت رفت و برگشتی خود ادامه میدهد. در این حالت تاثیری در کار پمپ ایجاد نمی شود .
فشار مدار های ۳ و ۴ و۵ متناسب با مصرف سوخت به وسیله پمپ انژکتور و جابه جا شدن سوخت کاهش یافته و پیستون بوسیله ی نیروی فنر ۷ مسافت بیشتری را طی می کند تا خود را به دستۀ پیستون برساند و عمل پمپاژ سوخت آغاز شود.
فیلم آموزشی باز بسته کردن پمپ اولیه
حالت ایست پمپ
حالت ایست پمپ بدین صورت می باشد که پیستون از دسته پیستون جدا شده و در قسمتی ازکورس خود متوقف گردیده است این حالت وقتی اتفاق می افتد که فشار مدار خروجی پمپ بیشتراز فشار فنر باشد دسته پیستون پمپ در اثر فشار فنر خود بحرکت رفت و برگشتی ادامه می دهدبدون انکه تاثیری در کار پمپ ایجاد نمایدبه تناسب مصرف سوخت بوسیله پمپ انژکتور و جابجا شدن سوخت فشار برخی مدار ها کاهشیافته و پیستون بوسیله نیروی فنر راه بیشتری را طی می کند تا خود را بدسته پیستون برساند وکار پمپ کردن سوخت اغاز می شود
پمپ اولیه دوبل
در این نوع پمپ در هر دو کورس رفت و برگشت سوخت ارسال می شود
1- کورس اول مکش و تحویل سوخت : وق پیستون به بالا حرکت می کند حجم زیر ان افزایشیافته و سوپاپ ورودی پایین باز شده و سوخت وارد پمپ می شود در همین لحظه به علت الا رتنفشار سوخت پشت پیستون سوپاپ خروجی بالا نیز باز شده و سوخت تحت فشار از خروجی پمپبه مدار سوخت رسانی ارسال می گردد
2- کورس دوم مکش و تحویل سوخت : در کورس پایین رفتن پیستون حجم زیر ان کاهش یافته وسوخت تحت فشار از سوپاپ خروجی پائینی به مدار تخلیه ارسال می شود در همین لحظه باازدیاد حجم بالای پیستون فشار افت کرده و سوخت سوپاپ ورودی بالائی را باز کرده و وارد محفظه کم فشار می گرددمقدار ارسال سوخت در هر کورس در پمپ های اولیه ساده در هر ضربه 3 سانتیمتر مکعب و در پمپهای اولیه دوبل در هر ضربه 4/8 سانتیمتر مکعب سوخت قابل ارسال بمدار سوخت رسانی میباشد
تفاوت اساسی پمپ اولیه یک ضربه و دوبلدر
پمپ اولیه دوبل حالت ایست معنی ندارد بلکه پمپ در هر دو کورس خود عمل ارسال انجام می دهدسوخت مازاد بوسیله سوپاپ سرریز به باک بر می گردد که باعث هوا گیری خود بخود و خنک کاریمدار می شود
طرز کار پمپ دستی
پمپ اولیه برای هواگیری و پر کردن مدار فشار ضعیف نیزبکار می رود باین منظور دسته پمپ را ازبدنه ان با پیچاندن باز کرده و دسته پیستون پمپ دستی را بالا و پایین می برد در کورس بالا رفتنسوپاپ ورودی پمپ باز شده و سوخت بمدار مکشی وارد می شود در موقع پایین رفتن سوپاپورودی بسته و سوپاپ خروجی باز می شود و سوخت بمدار خروجی هدایت شده و مدار فشارضعیف را پر می کند
در موقع هوا گیری در حین پمپ کردن پیچ هواگیری را که در کانال مکشیپمپ انژکتو ر و نیز بالای فیلتر قرار دارد باز کرده و انقدر با پمپ دستی سوخت را ارسال می کنندتا سوخت بدون کف از پیچهای هواگیری خارج شود سپس در حال پمپ کردن پیچ های هوا گیریرا می بندند پس از استفاده از پمپ دستی لازم است پیچ دسته ان به بدنه بسته شود تا پمپپس از روشن شدن موتور بتواند بکار خود ادامه دهد
خواندن پلاک پمپ اولیه:
پمپ اولیه بوش(سه گوش)اگر پلاک پمپ سه گوشی بصورت FP/KE 22 AD 148 باشد مفهوم ان چنین استFP یعنی پمپ مقدماتی که F بمعنی پمپ سه گوش P بمعنی پمپ استK پیستون دارE لوله ورود و خروج سوخت افقی است اگر بجای E حرف S نوشته شود و یا چیزی نوشتهنشود به معنی ورود افقی و خروج عمودی است22 قطر پیستون به میلیمترA مربوط به نوع پمپD تغییرات پمپ از ابتدا تا حال یعنی A,B,C,D148 شماره فنی پمپ
