اکومولاتور چیست و چه کارایی دارد؟
اکومولاتور هیدرولیک چیست؟
اکومولاتورهای هیدرولیک در سیستمهای مختلف برای ذخیره انرژی به کار میروند. این وسیله عملکردی مشابه عملکرد باطریهای قابل شارژ در دستگاههای الکتریکی دارد. وظیفه اصلی اکومولاتور هیدرولیک در سیستم، تأمین جریان روغن موردنیاز با فشار مشخص است.
وظایف آکومولاتور چیست؟
بعد از اینکه متوجه شدیم آکومولاتور چیست بیایید بررسی کنیم چرا از این تجهیز در صنعت استفاده می شود؟
به طور کلی آکومولاتورها 4 وظیفه اصلی دارند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
1-2 ذخیره انرژی
به عنوان پشتیبان عمل می کند. مثلا در دوره کم کاری سیستم، روغن تحت فشار را ذخیره کرده و
در اوج کار، سیستم را تغذیه می کند و پس عبور از اوج، پمپ دوباره آن را شارژ می کند.
2-2 جذب ضربات ناگهانی
در اوج فشار روغن اضافی را جذب کرده و پس از سپری شدن اوج، آن را به سیستم بر می گرداند که
باعث کاهش سر و صدا و لرزش سیستم می شود.
3-2 ساختن فشار تدریجی
مثلا سرعت سیال را با جذب مقداری از روغنی که فشار آن در حال افزایش است، کاهش می دهد.
4-2 ایجاد فشار ثابت
زمانی که تغییر حجم روغن باعث تغییر در فشار می شود، با جذب یا اضافه کردن مقداری روغن، فشار ثابتی را ایجاد می کند.
آکومولاتورها معمولا از جنس کربن استیل، استینلس استیل یا آلومینیوم ساخته می شوند.
از دیگر فواید استفاده از انباره ها در مدارات هیدرولیکی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از پمپ های کوچک تر
- نیاز به قدرت کمتر برای کارکرد سیستم
- تولید کمتر گرما
- در دسترس بودن سریع انرژی
انواع آکومولاتور هیدرولیکی
سه نوع عمده انباره ها به صورت زیر است:
انواع آکومولاتورهای گازی
آکومولاتورهای گازی به چهار نوع تقسیم میشوند که در زیر آورده شدهاند.
-
آکومولاتور بادکنکی
-
دیافراگمی
-
پیستونی
این که از کدم نوع دستگاههای بالا استفاده شود به فشار و حجم مورد نیاز سیستم بستگی دارد. نمونههای حبابی و دیافراگمی در فشارهای متوسط و حجمی بین 0/5 تا 500 لیتر مورد استفاده قرار میگیرند اما زمان پاسخدهی آنها کوتاه است. در طرف دیگر، انواع پیستونی در حجمها (بیش از ۵۰۰ لیتر) و فشارهای کاربرد دارند اما زمان پاسخدهی آنها به دلیل جرم زیاد پیستون، طولانی است.
آکومولاتور بادکنکی
در انباره های بادکنکی، یک کیسه از جنس لاستیک مصنوعی گاز را از روغن جدا می کند.
یک دکمه محافظ در پایین بادکنک نصب می شود تا از پارگی احتمالی آن در هنگام انبساط گاز جلوگیری شود.
در ورودی روغن یک سوپاپ وجود دارد که باعث می شود ورود روغن آزادانه و خروج آن به صورت آهسته و تدریجی انجام شود.
آکومولاتور دیافراگمی
در آکومولاتورهای دیافراگمی، یک قطعه فلزی باعث جدا شدن گاز از روغن می شود که
یک دیافراگم پلاستیکی روی آن متصل است. این دیافراگم در مقابل تغییرات فشار منعطف عمل می کند.
انباره های دیافراگمی سبک هستند و در سیستم های هواپیما نصب می شوند.
اکومولاتور پیستونی
اکومولاتورهای پیستونی از اجزای مختلفی مانند سیلندر، پیستون شناور و رینگ آببند تشکیلشدهاند. پیستون تعبیهشده در این نوع اکومولاتور بهعنوان واسطهای بین گاز و روغن عمل میکند. یکی از عیبهای بزرگ اکومولاتورهای پیستونی هزینه بالای ساخت و محدودیت اندازه و ابعاد آن می باشد. این وسیله به دلیلی امکان نشت در قسمت آببند نیاز به بررسی و شارژ دورهای دارد.
آکومولاتور فنری
آکومولاتور فنری مشابه با آکومولاتور گازی است با این تفاوت که یک فنر (به جای گاز) پیستون را حرکت میدهد. از نقاط قوت این نوع از آکومولاتورها میتوان به عدم وجود نشتی گاز اشاره کرد اما نمیتوان از آن در حجمها و فشارهای بالا استفاده کرد.
آکومولاتور وزنه ای
تمامی آکومولاتورهای گازی، به هنگام تخلیه سیال، افت فشار پیدا میکنند چراکه تراکم گاز نیتروژن توسط سیال انجام میگیرد. آکومولاتورهای وزنهای تنها وقتی فشار از دست میدهند که رام دستگاه (تلمبه) به پایینترین نقطه برسد. در نتیجه، در بیشینه فشار سیستم، از ۱۰۰ درصد سیال استفاده میشود. مهمترین ضعف آکومولاتورهای وزنهای، اندازه فیزیکی آنها است زیرا فضای زیادی اشغال میکنند.
عملکرد این دستگاهها در سیستمهای هیدرولیک مرکزی بسیار مناسب است زیرا فضایی جداگانه برای آنها در نظر گرفته میشود اما امروزه به ندرت از سیستمهای هیدرولیک مرکزی استفاده میشود.
عملکرد آکومولاتور در مدار هیدرولیک