اسب بخار
(به انگلیسی: Horsepower) که به‌اختصار با hp نشان داده می‌شود، یکای توان است که میزان کار انجام‌شده در واحد زمان را بیان می‌کند. این واژه در اواخر قرن هجدهم توسط مخترع اسکاتلندی، جیمز وات برای مقایسهٔ بازده موتور بخار با قدرت اسب‌های کاری به تصویب رسید.[۱] بعد از آن برای سنجش بازده موتورهای پیستونی و الکتریکی و توربین‌ها کاربرد آن بیشتر گسترش یافت، اما امروزه این اصطلاح به‌خاطر تعریف‌های مختلفی که از آن موجود بوده، در علوم چندان به‌کار نمی‌رود. اسب بخار به‌عنوان مقیاسی از توان موتورهای درون‌سوز بیشتر در صنعت خودروسازی اصطلاحی رایج است.
واحد توان در دستگاه SI وات است. یک اسب بخار، بنابر تعاریف مشهور، بین ۷۳۵٫۵ تا ۷۵۰ وات است. در منابع و محاسبات مهندسی برق، یک اسب بخار برابر با ۷۴۶ وات است. تصویر اسب بخار متریک (اسب بخار). یک اسب بخار قدرت مورد نیاز برای بلند کردن وزن ۷۵ کیلوگرم (میانگین وزن یک نفر) به یک متری (۳٫۲۸ فوت) در عرض یک ثانیه است. اسب بخار متریک معادل تقریبی ۷۳۵٫۵ وات است.
تبدیل اسب بخار به واحدهای دیگر:
یک اسب بخار برابر با ۷٤۶ وات است. پس اگر یک اسب را به چرخی وصل کنیم تا آن را بچرخاند با آن چرخ می‌توان مولد برقی را بکار انداخت که ۷۶ وات توان تولید می‌کند.
انرژی حاصل از یک اسب بخار در مدت یک ساعت برابر ۲۵٤۵BTU است که هر BTU انرژی مورد نیاز برای بالا بردن دمای یک پوند آب به اندازه‌ی یک درجه‌ی فارنهایت است.
یک BTU برابر ١۰۵۵ ژول یا ۲۵۲ گرم-کالری و یا ۲۵۲/۰ کالری غذایی است. یک اسب احتمالا ۶٤١ کالری غذایی را در یک ساعت می‌سوزاند.
✅مطالب زبر رو از دست ندید
اندازه‌گیری اسب بخار
اگر بخواهید توان یک موتور را بدانید، باید موتور را به یک توان‌سنج (Dynamometer) وصل کنید. توان‌سنج باری را روی موتور قرار می‌دهد و توانی را که موتور دربرابر بار تولید می‌کند را اندازه می‌گیرد.
ایده‌ی طرز کار توان سنج را می‌توان به این صورت درک کرد: تصور کنید موتوری را روشن کردید و بدون آنکه باری روی آن باشد پدال گاز را فشار می‌دهید؛ در این‌حالت موتور آن‌قدر سریع می‌چرخد که از هم می‌پاشد که این مناسب نیست، بنابراین با یک توان‌سنج، باری را بر موتور قرار می‌دهید و باری را که موتور در دورهای مختلف می‌تواند تحمل کند را اندازه می‌گیرید. باید توان‌سنجی را به موتور وصل کنید، گاز دهید و با توان‌سنج بار روی موتور را تغییر دهید تا دور موتور مثلا روی ۷۰۰۰ دور بر دقیقه ثابت بماند و در این دور، باری را که موتور می‌تواند تحمل کند را ثبت می‌کنید. سپس بار را زیادتر کنید تا دور موتور مثلا به ۶۵۰۰ کاهش یابد و دوباره بار متناظر با این دور را ثبت کنید. به همین ترتیب ادامه دهید. همچنین می‌توانید همین کارها را از ۵۰۰ و ١۰۰۰ دور به بالا انجام دهید. چیزی که توان‌سنج اندازه می‌گیرد در واقع گشتاور پیچشی است و برای تبدیل آن به اسب بخار باید گشتاور را در دور موتور ضرب کنید.
کدام خودروها بیش ترین اسب بخار را دارد؟
جدال و رقابت خودروسازان در دنیای خودروها عموما بر سر اسب بخار و میزان گشتاور خودروهایشان است. و همه مهندسان خودروسازان بزرگ در تلاش هستند که با کمترین حجم ممکن یک موتور، بیشترین خروجی نیرو را به نمایش بگذارند.
در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی عموما خودروها با حجم موتور ۴ یا ۵ لیتری و ۶ یا ۸ سیلندر خروجی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ اسب بخار را داشتند اما در دهه های اخیر حتی یک خودرو زیر ۲۰ هزار دلار با حجم کمتر از ۲ لیتر هم می تواند به عددی بیش از ۳۰۰ دست پیدا کند.
در حال حاضر بیش ترین توان خروجی در دستان ۲ خودروساز است. یکی با رگه های ایتالیایی – آلمانی یعنی شرکت خودروسازی بوگاتی و دیگری سوئدی پر اوازه یعنی کونیخ زگ است.
بوگاتی توانسته در مدل ویرون گرند اسپرت Vitesse La Finale به ۱۵۰۰ اسب بخار قدرت و کونیخ زگ نیز با مدل آگرا RS توانسته به عدد ۱۲۰۰ اسب بخار قدرت دست پیدا کند. حال که با این مفهوم آشنا شدیم در مقاله بعدی صفر تا صد مفهوم گشتاور را توضیح می دهیم. و از اهمیت گشتاور در خودروها و رابطه مستقیمی که گشتاور با اسب بخار خودرو دارد خواهیم گفت.
در خودروهای ایرانی بیشترین اسب بخار خودرو ایرانی برای خودروی چینی جک اس ۵ با بیش از ۱۷۰ اسب بخار است و کمترین اسب بخار خودرو ایرانی برای خودروی ماتیز با ۵۷ است.
