سوپاپ چیست؟علت خرابی سوپاپ

سوپاپ چیست؟علت خرابی سوپاپ

سوپاپها قطعاتی هستند که از انها برای باز و بستن دریچه های مجرای ورودی (مخلوط سوختنی) وخروج دود در موتور استفاده می شود سوپاپی که مجرای ورودی سوخت را باز و یا می بندد سوپاپو سوپاپی که مجرای دود را می بندد سوپاپ دود می نامند به طور کلی هر سیلندر دارای حداقل یکسوپاپ هوا و یک سوپاپ دود می باشد .با ما همرا باشید مکانیکو

انواع سوپاپ ها

سوپاپ هوا : سوپاپی برای ورود هوا یا به اصطلاح تنفس است.
سوپاپ دود : سوپاپی برای خروج دود است که به دلیل در تماس بودن با گاز های داغ دمای بیشتری نسبت به سوپاپ هوا دارند.

ویژگی های یک سوپاپ مناسب:

✅ یک سوپاپ خوب باید بتواند حرارت زیاد را تحمل کند و هادی خوبیبرای انتقال حرارت خود به بدنه سرسیلندر باشد

✅ حرارت زیاد نباید باعث سوختگی و ایجاد خوردگیدر سوپاپ گردد

✅ یک سوپاپ خوب باید در مقابل ضربات مقاوم باشد

✅ یک سوپاپ خوب باید درمقابل سائیدگی مقاومت نماید

مواد و ترکیبات سوپاپها

همانطور که گفتیم سوپاپها در محیطی با حرارت بسیار بالا کار می کنند و به دلیل سرعت عمل بالایشان در خطر فشار و فرسودگی زیادی قرار دارند. سوپاپهای تخلیه دود احتراق تحت دمای بسیار بیشتری نسبت به سوپاپ تنفس(سوپاپ هوا) قرار دارند و در اثر این حرارت ممکن است سوپاپ به رنگ قرمز کدر درآید. به همین دلیل است که جنس سوپاپهای تخلیه از آلیاژی قوی فولادی هستند تا در برابر شکستگی و زنگ زدگی و بخصوص تاب برداشتن مقاومت کافی را داشته باشند. این آلیاژ از کرم ، سیلیس ، نیکل و مقدار کمی از سایر فلزات ساخته شده است.

زمانبندی عملکرد سوپاپها به چه صورت است؟

باز و بسته شدن سوپاپها باید دارای یک زمانبندی منظم باشد که این کار را قطعه ای به نام میل بادامک انجام می دهد. میل بادامک با توجه به شکل بادامک های روی آن زمان باز و بسته شدن سوپاپ را تنظیم می کند. همچنین میزان بسته ماندن سوپاپها را هم تعیین می کند. طبق این صحبت ها باز و بسته شدن سوپاپها با حرکت پیستون ها هماهنگ است. میل بادامک ها همیشه و به شکل ثابت با میل لنگ در ارتباط هستند تا این هماهنگی بین پیستون ها و سوپاپها برقرار باشد. در موتور های مختلف راه اندازی و باز و بسته شدن سوپاپ ها قطعه های مختلفی وجود دارند. اما معمولا قطعات مورد نیاز برای این کار عبارتند از: بالابر، میل بادامک، میله فشارنده ، انگشتی ، اسبک سوپاپ و فنرهای سوپاپها. مکان و ترتیب سوپاپها در استفاده از این قطعات تاثیر دارند.

مطلب پیشنهادی:

علت خرابی سوپاپ خودرو چیست؟

✅لقی گیت یا گاید: حلقه استوانه ای شکلی که روی سوپاپ قرار می گیرد گیت یا گاید نام دارد. لقی گیت باعث می شود که سوپاپ در مسیر اصلی و مستقیم خود حرکت نکند. این مسیر، حالتی عمودی دارد. کوچکترین انحنا یا جابه جایی در مسیر حرکت سوپاپ، منجر به حرکت نادرست و خرابی یا شکستن آن خواهد شد؛ بنابراین باید گیت همیشه سالم بوده و در جایگاه درست خود قرار بگیرد.

✅خرابی سیت: به محل نشست سوپاپ بر روی سر سیلندر سیت می گویند. خرابی سیت در سوپاپ ها منجر به ورود نامنظم مخلوط سوخت و هوا یا خروج نامنظم دود می شود.

✅ساییدگی و فرسایش: در ابتدا سوپاپ ها باید نهایتاً طی دو سال تعویض می شدند. باز و بسته شدن های ممتد باعث ساییدگی و خوردگی آنها می شد. در حال حاضر و در خودروهای پیشرفته این مشکل به ندرت پیش می آید.

نکته: استفاده طولانی مدت از دور موتور بالا نیز باعث فرسایش و خوردگی سوپاپ می شود.

✅ خراب شدن دلکو: وظیفه دلکو رساندن برق در زمان مناسب به شمع خودرو است. وقتی این عملکرد در زمانبندی درست اتفاق نمی افتد، یعنی برق دیرتر یا زودتر از موعد به محفظه احتراق می رسد دو حالت پیش می آید. حالت اول اینکه ممکن است اصلا جرقه ای حاصل نشود. حالت دوم هم زمانی است که شمع، دو بار جرقه می زند. در هر کدام از این حالات سوپاپ ها آسیب می بینند.

✅ رقیق بودن سوخت در دور موتور بالا: کثیف بودن کاربراتور یا انژکتور و نشت هوا از مانیفولد به مخلوط سوخت و هوا از دلایل اصلی رقیق شدن سوخت است که منجر به خرابی سوپاپ می شود. به زبان ساده تر این دلایل باعث جرم گرفتگی سوپاپ ها و در نتیجه خوردگی آن است.

عیو سوپا ها :سوپاپ به طور کلی می تواند عیوب زیر را پیدا کند لازم به ذکر است که تمامی عیوب باید توسطمکانیک خودرو شناخته و روش رفع عیب ان را نیز کاملا بداند لذا بعد از خارج کردن سوپاپها و تمیزکردن انها سوپاپها را از جهت زیر بررسی می نمایم

عیوب سوپاپ

✅ نازک شدن لبه سوپاپ خودرو

✅ پیچیدگی یا تاب برداشتن و تغییر شکل لبه سوپاپ

✅ فرو رفتگی یا گود نشستگی سوپاپ

✅ شکستگی سوپاپ

ممکن است به علت سرعت زیاد موتور  ، ضعیف بودن فنر سوپاپ ، زیاد بودن فیلر سوپاپ ، عدم هم مرکز ی ساق سوپاپ با سیت سوپاپ به وجود بیاید.

✅ خال زدگی نشیمنگاه سوپاپ :

به علت افزایش مصرف روغن موتور،عبور روغن از گیت سوپاپ (روغن سوزی)،موتور با دور کم قبلاز گرم شدن کار کرده که باعث خال زدگی در نشیمنگاه سوپاپ می گردد.

✅ چسبیدن ساق سوپاپ :

نامناسب بودن تولرانس خلاصی ساق سوپاپ با گیت،نارسایی روغنکاری ،  تاب برداشتن ساق سوپاپ وجمع شدن کربنیا دوده درقسمت پایین ساق  سوپاپ باعث به وجود آمدن این عیب می شود .

✅ سوختگی سوپاپ

در این حالت لبه سوپاپ ترک خورده و یا در یک نقطه کاملا ذوب می شود وسوپاپ غیر قابل استفاده می گردد.

سوختگی سوپاپ ها علل فراوانی دارد . موارد زیر علت سوختن سوپاپ خودرو هستند :

الف : فیلر گیری سفت                   ب: تغییر شکل دادن سوپاپ

ج: چسبیدن سوپاپ    د: ضعیف یا کج شدن فنر سوپاپ            ه: جوش آوردن موتور   ز: آب بند نبودن سوپاپ

✅ ترک خوردگی سوپاپ : دراثر

الف: داغ شدن بیش از حد موتور         ب: فیلر سوپاپ اگر زیاد باشد                     ج: هم مرکز نبودن ساق با سیت

✅ قد کشیدن ساق سوپاپ

در اثر گرما و فشار زیاد فنر ،ساق سوپاپ منبسط شده واصطلاحا ساق قد می کشد و از اندازه اصلی بلندتر می شود در این صورت این سوپاپ دیگر

قابل استفاده نمی باشد . برای تشخیص این موضوع طول سوپاپ را با یک سوپاپ نو مقایسه کنید .

✅ کچلی سر ساق سوپاپ

بر اثر فاصله زیاد بین اسبک و سر سوپاپ ، ضربات اسبک باعث کچل شدن سر سوپاپ می شود .این سوپاپ را تا حدی می توان با سنگ زدن سر آن تعمیر کرد.

مطلب مشابه:

فیلم اموزشی:

آموزش سیستم سوپاپ و تعویض تسمه تایم پراید