یاتاقان چیست؟
یاتاقان قطعه‌ای در موتور خودرو است که بین دسته پیستون و میل لنگ جای دارد. در واقع یاتاقان باعث می‌شود که این قطعات تماس مستقیم با یکدیگر نداشته و اصطکاک میان آن‌ها، کاهش پیدا کند.
یاتاقانها و روغن موتور به صورت موازی از اصطکاک میان قطعات موتور می‌کاهند و از خوردگی آن‌ها به واسطه تماس مستقیم، جلوگیری به عمل می‌آورند. یاتاقانها نه تنها از اصطکاک بین میل لنگ و سیلندر جلوگیری می‌کنند، بلکه مانع ایجاد اصطکاک زیاد بین میل لنگ و شاتون نیز می‌گردند.
در شرایطی که دمای یاتاقانها از حد ظرفیت آن‌ها بالاتر رفته و از فرم اولیه و صحیح خود خارج شوند، دیگر قادر به انجام وظیفه‌شان نبوده و خودرو یاتاقان خواهد زد.
آگاهی نسبت به دلایل و علائم یاتاقان زدن خودرو، اهمیت بسیار زیادی دارد. به خاطر داشته باشید که عدم آگاهی در خصوص این وضعیت و ادامه دادن به رانندگی و فشار وارد آوردن به موتور اتومبیل، می‌تواند موجب سوختن موتور گشته و هزینه سرسام آوری برای مالک خودرو برجای بگذارد.
مطلب مشابه:
منظور از یاتاقان زدن چیست؟
اصلی ترین قسمت مربوط به چرخش موتور یاتاقان ها هستند و باعث از بین رفتن اختلالات و اصطکاک بین فلزات و آلیاژ های خورو می شوند. وظیفه یاتاقان این است که با حرکت بر روی لایه ی روغن ، تماس میل لنگ با شاتون را برقرار می کنند
در صورت از بین رفتن لایه روغن و تماس مستقیم فلزات با یکدیگر، صدمات جبران ناپذیری به مکانیزم چرخشی خودرو وارد خواهد شد. در صورتی که این تماس مستقیم بین فلزات بر قرار شود، گرمای زیاد تولید شده سبب از بین رفتن لایه هایی از داخل یاتاقان می شود و در این صورت راننده باید از صدای تلق و تلق خودرو متوجه شده و فورا به یک تعمیرگاه مراجعه کند. همچنین در صورت ذوب شدن زیاد بابیت ها و پس از سرد شدن موتور، بابیت ها به میل لنگ چسبیده و از روشن شدن خودرو جلوگیری می کند و اما اگر میزان ذوب شدن زیاد نباشد، موتور روشن شده اما صدای تلق تلق خواهد داد. به این نکته توجه کنید که در صورت یاتاقان زدن بلافاصله ماشین را خاموش کنید.
اگر براده در پایین سطح کارتل روغن جمع شود موجب تجمع پلیسه ها و رسوب ها در توری فیلتر روغن می شود. همچنین اجزای دیگری مانند cvvt و سفت کن ها جرم می گیرند. و پس از باز کردن موتور خواهید دید که بابیت ها از بین رفته اند.
علائم یاتاقان زدن چیست؟
روشن شدن چراغ روغن و چشمک زدن آن (این مورد می تواند علت های دیگری هم داشته باشد. پس از بررسی توسط کارشناس می توان به طور قطع گفت که مشکل از یاتاقان است یا سایر قسمت های خودرو)
شنیدن صدای برخورد دو قطعه فلزی با یکدیگر با افزایش دور موتور
کم شدن قدرت موتور
اگر بعد از مواجهه با سه مورد بالا، همچنان به راه خود ادامه دهید، میل لنگ خودرو، کج یا بریده، یاتاقان، دچار ساییدگی و شاتون خراب می شود. تعمیر این مشکلات، هزینه های زیادی در بر دارد؛ به علاوه احتمال اینکه قطعات قابل تراشکاری و تعمیر نباشند، زیاد است و اگر هر یک از این قطعات در گذشته، تراش خورده باشند، احتمال تعمیرشان ضعیف تر نیز خواهد شد.
دلایل یاتاقان زدن :
- خراب شدن پمپ روغن
- تمام شدن آب موتور و راندن خودرو در این صورت و داغ شدن بیش از حد موتور به هر علتی مانند سوختن واشر سرسیلندر
- کهنه شدن بیش از حد روغن موتور و حتی کثیف بودن فیلتر روغن
- رانندگی با سرعت های بالا در محدوده قرمز دور موتور
- خوردگی در یاتاقان های غلتشی ممکن است به شکل های مختلف وبه دلایل گوناگون رخ دهد.
- استفاده کردن از روغن موتور نامرغوب
- لقی شاتون
چه موقع باید یاتاقان ها را عوض کرد
– در صورت وجود هر گونه خراشیدگی و یا سائیدگی بابیت یاتاقانها ؛ لازم است که یاتاقان تعویض شود اگر سطح یاتاقان هیچگونه خراش و یا آسیب دیدگی ندارد باید میزان کلیرنس = لقی مجاز = شکاف بین یاتاقان و میل لنگ یا یاتاقان و دسته شاتون را باید با ‹‹ سیم سربی ›› = lead wire یا معادل آن پلاستی گیج = plasti gauge اندازه گیری کرد اگر میزان این لقی بیش از اندازه است که حدوداً باید رقمی بین ۳/۰ تا ۴/۰ میلی متر است باید یاتاقان تعویض شود ولی نظر شخصی من این است که اگر مدتی از کارکردن موتور می گذرد
– وقتی بعد از گذشت ۱۰ سال یا پیمودن مسافتی بالای ۱۰۰ هزار کیلومتر موتور را برای تعمیر اساسی باز می کنید بهر حال بهتر است یاتاقانها تعویض شوند ( بخصوص در مورد خودروهای داخلی که یاتاقان های آن قیمت زیادی هم ندارد من خودم هنگام تعمیر موتور یاتاقانهای ثابت و متحرک را با وجود اینکه سالم هم بودند عوض کردم !)
شما از ما بپرسید!
✅ گفتنی است شما مخاطبان عزیز نیز می توانید سوالات یا مشکلات فنی خودرویی خود را در این صفحه با ما در میان بگذارید تا “مکانیکو” به آن ها پاسخ دهد.
