اموزشمجموعه موتور

شاتون

شاتون چیست؟
شاتون (به روسی: шатун) (به انگلیسی: connecting rod) به میله‌ یا اهرمی که در موتور خودروها یا در پمپ‌های پیستونی پیستون را به میل‌لنگ متصل می‌کند، گفته می‌شود که نیروی خطی پیستون را به نیروی چرخشی میل لنگ تبدیل می کند.

میان شاتون و میل‌لنگ یک یاتاقان قرار دارد تا در صورت نرسیدن روغن به آن بین، خود یاتاقان خراب شود و شاتون و میل لنگ دچار خرابی و خش نشوند. در بیشتر خودروهای درونسوز شاتون را از جنس فولاد می‌سازند.

شاتئن چیست؟
شاتئن چیست؟

ساختار شاتون

همانطور که گفتیم این قطعه پیستون را به میل لنگ وصل می کند و همچنین در عین حال به اندازه کافی سخت و محکم هم می باشد و به همین دلیل این قطعه را با فولاد می سازند تا استحکام مورد نیاز را تامین نمایند. حقیقتا این استحکام بالا برای شاتون ضروری بوده تا ضربه های ناشی از احتراق را تحمل کند. درواقع نیرویی که در هنگام قدرت بر روی پیستون وارد می شود به کمک شاتون به میل لنگ منتقل می شود. به همین دلیل شکستن شاتون یکی از مهمترین و شایع ترین دلایل شکست موتور به شکل فاجعه آمیز می باشد.

این قطعه از دو سر و یک ساق تشکیل شده است و در صورتی که مقطع عرضی ساقه شاتون را در نظر بگیریم به مانند حرف انگلیسی I می باشد. به این صورت که در میانه فرو رفته است و در کناره ها برجسته می باشد. در حقیقت سرهای شاتون دارای اختلاف اندازه با یکدیگر می باشند به این شکل که این قطعه دارای یک سر کوچک در بالا و یک سر بزرگتر در پایین (محل اتصال این قطعه به میل لنگ) خود می باشد.

به طور معمول سر کوچکتر شاتون به صورت یکپارچه است و سر دیگر که بزرگتر است به صورت دو تکه تعبیه شده است و با کمک پیچ و مهمره به یکدیگر متصل می باشند. با این حال در برخی از موتورهای خودروها دو سر این قطعه به صورت یکپارچه می باشد که در آنها به منظور نصب و جداسازی شاتون، میل لنگ به شکل قطعات مجزا طراحی شده و به هم وصل می شوند.

همانطور که گفتیم این قطعه دو سر دارد که یکی کوچک و دیگری بزرگ است. سر کوچک ان در حققت تشکیل یک یاتاقان می دهد که انگشتی پیستون از داخل آن می گذرد که در داخل این یاتاقان معمولا قطعه ای به نام بوش قرار دارد که در معرض ساییده شدن سطح داخلی نصب می شود که از جنس مس یا برنج می باشد و همواره در تماس با پیچ پیستون است.

و اما سر دیگر شاتون یعنی سر بزرگ آن به مانند یک یاتاقان دو تکه می باشد و در عین حال متحرک می باشد به این معنی که لنگ میل لنگ در داخل این یاتاقان دارای چرخش است و لنگ میل لنگ را در بر می گیرد. همچنین گفتنی است نیمه بالایی این یاتاقان با ساقه شاتون به صورت یکپارچه ریخته گری می شود و بخش پایینی ان که به ان کپه یاتاقان می گویند، به کمک دو عدد پیچ و مهره به نیمه بالایی وصل می شود.

شاتون
شاتون

همچنین در داخل سر بزرگتر شاتون باید قطعه بوش قرار داده شود که دلیل ان این است که خود یاتاقان شاتون دو تکه می باشد، قطعه بوش خود به صورت دو نیم-بوش در درون نیمه بالایی و نیمه پایینی سر بزرگتر شاتون جای می گیرد. در واقع این قطعه(بوش) بین لنگ میل لنگ و سر بزرگتر شاتون جای می گیرد که هدف از استفاده از آن کاهش ساییدگی و کاهش فرسوده شدن بر اثر اصطکاک می باشد.

همچنین در داخل سر بزرگتر شاتون باید قطعه بوش قرار داده شود که دلیل ان این است که خود یاتاقان شاتون دو تکه می باشد، قطعه بوش خود به صورت دو نیم-بوش در درون نیمه بالایی و نیمه پایینی سر بزرگتر شاتون جای می گیرد. در واقع این قطعه(بوش) بین لنگ میل لنگ و سر بزرگتر شاتون جای می گیرد که هدف از استفاده از آن کاهش ساییدگی و کاهش فرسوده شدن بر اثر اصطکاک می باشد.

مشاهده بیشتر

mohsen salehi

مکانیکو مجموعه‌ای خلاق می‌باشد که با هدف بالابردن سطح دانش و مهارت عیب یابی و تربیت متخصصین کار آزموده بنا گردیده است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا