عیب یابینگهداری خودرو

مهم ترین دلایل خراب شدن توربوشارژر

مهم ترین دلایل خراب شدن توربوشارژر

اگر توربو در خارج از غلاف طراحی شده کار کند خرابی به بار آمده بسیار شدید خواهد بود. از جمله‌ی این موارد می‌تواند به سرعت بیش از حد توربو اشاره کرد که منجر به انفجار توربو و چرخ های توربین می‌شود.

خراب شدن و از کار افتادن توربو

استفاده از توربوشارژر در پیشرانه به منظور کاهش حجم آن بدون از دست رفتن قدرت صورت می گیرد و درعین حال مزیت کاهش مصرف سوخت و آلاینده های مضر هم به دست می آید.

قدرت پیشرانه تحت تأثیر میزان هوایی است که در فرایند احتراق به دست می آید. هرگونه تزریق سوخت اضافی در صورتی که هوای بیشتری وجود نداشته باشد به معنی اتلاف آن خواهد بود و این موضوع به ویژه درباره ی پیشرانه های بنزینی با نسبت سوخت/بنزین ثابت مصداق بیشتری دارد.

توربو را می توان همانند یک پمپ هوا در نظر گرفت که برای تراکم هوای ورودی از انرژی تلف شده ی اگزوز استفاده می کند. توربو این هوا را به داخل محفظه های احتراق می فرستد و آنجا باعث می شود سوخت به میزان بیشتری بسوزد.

1- آسیب جسم خارجی درسمت تراکمی توربوشارژر:

شکل ظاهری
– آسیب دیدگیهایی روی لبه ورودی پروانه کمپرس کننده .
– درمحله پیشرفته ازبین رفتگی پره ها تانافی پروانه .

آسیب جسم خارجی درسمت تراکمی توربوشارژر
آسیب جسم خارجی درسمت تراکمی توربوشارژر

علل احتمالی :
– جسم خارجی درلوله مکش ( پیچها ، مهره ها ، کهنه های تمیزکاری و غیره ) .
– شل شدن مهره محور دراثر عدم توجه به روش بستن طبق دستورالعمل موقع مونتاژ توربوشارژر .

2- آسیب جسم خارجی در سمت تراکمی توربوشارژر:

شکل ظاهری : رسوب گرفتگی تمامی منطقه جریانی در بدنه کمپرسور .

آسیب جسم خارجی در سمت تراکمی توربوشارژر
آسیب جسم خارجی در سمت تراکمی توربوشارژر

علل احتمالی : عمل مکش هوا بدون فیلتر هوا و یا با فیلترهوای معیوب .

3- آسیب جسم خارجی در سمت توربین توربوشارژر :

شکل ظاهری : آسیب دیدگی لبه های ورودی پروانه توربین .

آسیب جسم خارجی در سمت توربین توربوشارژر
آسیب جسم خارجی در سمت توربین توربوشارژر

علل احتمالی :
– شکستگی سوپاپ (سوپاپ ورودی یا خروجی) ، آسیبهای رینگ .
– جدا شدن پسماند ریخته گری درناحیه انحنای اگزوز یا درداخل پوسته توربین ، که موقع نصب توربوشارژر تمیز نشده بودند (پیچها ، مهره ها و غیره ).

4- آلودگی در روغن توربوشارژر :

شکل ظاهری :
– شیارهای تقسیم شده بطور یکنواخت دردورتادور سطح بیرونی و درونی یاتاقان شعاعی.
– شیارهای پخش ده یکنواخت روی سطوح مورب یاتاقان محوری .
– شیارهای تقسیم شده یکنواخت روی سطح جانبی محور در محدوده تکیه گاههای یاتاقان شعاعی.
– گرفتگی مواد مجاری روغن رسانی یاتاقان های محوری و شعاعی.
– گرفتگی مجرای روغن رسانی در یاتاقان محوری.
– شیارهای تقسیم شده یکنواخت درپوسته یاتاقان از طریق مجموعه نقاط یاتاقان شعاعی.

آلودگی در روغن توربوشارژر
آلودگی در روغن توربوشارژر

علل احتمالی :
– آلودگی روغن .
– فاصله بیش از حد تعویض روغن .
– فیلتر بکارگرفته شده بامشخصات سازنده موتور مطابقت ندارد.

?مطلب پیشنهادی(شرح کامل عملکرد موتور دیزل)

5- کمبود روغن توربوشارژر :

شکل ظاهری :
– سایش سطوح مورب یاتاقان محوری . درمرحله پیشرفته سطوح مورب دیگر قابل رویت نیستند.
– سایش سطح تحمل بار شعاعی بدنه یاتاقان (روی قطر درونی و بیرونی ) ، روغن کاری شیارها و مجاری ارسال روغن.
– سایش نقاط یاتاقان شعاعی درون بدنه یاتاقان . رفتگی یکنواخت جنس یاتاقان روی پیرامون محور چرخان درناحیه یاتاقان شعاعی . درمرحله پیشرفته خوردگی شدید یاتاقان شعاعی روی محور با بدنه یاتاقان .

کمبود روغن توربوشارژر

علل احتمالی :
– قطع روغن رسانی (مثلاً خرابی پمپ روغن ، پارگی شیلنگ یا پیچ خوردگی شیلنگ ارسال روغن ، گرفتگی شیلنگ گردش روغن ) .
– فشار بسیار کم روغن قبل از توربو شارژر (سایش ) .
– به سرعت زیرباربردن موتور پس از استارت سرد .
– آسیبهای تبعی بدلیل کثیفی قبلی روغن .

6- تشکیل دوده روغن :

شکل ظاهری :
– تشکیل لاک روغن درپیاله روغن یاتاقان محوری .
– تشکیل لاک روغن درمنطقه شیار / مجرای روغن درسمت توربینی یاتاقان شعاعی . درمرحله پیشرفته تشکیل شدید دوده روغن درقسمت پشتی چرخ توربین و روی رینگ ها درسمت توربین .

تشکیل دوده روغن
تشکیل دوده روغن

علل احتمالی :
– مشخصات تعیین شده برای روغن از طرف سازنده موتور مراعات نشدند .
– لجنی شدن روغن / کارگردگی روغن ، دوده تعویض روغن رعایت نشده است .

7- لنگ زدن توربوشارژر :

شکل ظاهری :
– انتقال ورقه ای نیم صفحه ای مواد یاتاقان برسطح جانبی محور.
– سایش یاتاقان شعاعی و نقاط یاتاقانی درپوسته یاتاقان .

لنگ زدن توربوشارژر
لنگ زدن توربوشارژر

علل احتمالی :
– زیاده از حد شدن لنگی باقیمانده دراجزا گردنده توربو شارژر .
– انحرافات دورانی غیرمجاز چرخان .
– لنگی بخاطر اثر جسم خارجی سمت توربین یا کمپرسور.
– لنگی بخاطر رسوبات زیاده از حد روی پروانه کمپرسور یا توربین .

?مطلب پیشنهادی(توربوشارژ چیست؟)

8 – نشتی روغن توربوشارژر :

شکل ظاهری :
الف – بیرون ریزی روغن درسمت کمپرسور یا توربین .
ب – بیرون ریزی روغن بین دیواره پشت پوسته کمپرسور و پوسته یاتاقان .
ج – بیرون ریزی روغن روی فلانچ ورودی و یا خروجی روغن .

نشتی روغن توربوشارژر
نشتی روغن توربوشارژر

چگونه از توربو مراقبت کنیم؟

مهم ترین نکته اینکه همواره باید سرویس های مشخص شده در دفترچه راهنمای خودرو انجام شود و حساسیت زیادی به مشخصات روغنی که مورداستفاده قرار می گیرد وجود داشته باشد.

مالک باید سریعاً مشکلات پیشرانه از جمله نشتی ها را برطرف کند. یکی از بهترین کارها در خودروهای مجهز به پیشرانه توربو این است که پس از یک رانندگی پرفشار به پیشرانه اجازه داد یک یا دو دقیقه به صورت درجا کار کند و سپس آن را خاموش کرد. البته در توربوهای مدرنی که با پمپ آب الکتریکی کار می کنند این کار خیلی ضروری نیست.

زمانی که توربو از کار افتاد دلیل آن را پیش از تعویض توربوی خراب شده پیدا کنید. همچنین قبل از استارت زدن پیشرانه ای که دارای توربوی جدیدی است حتماً از روغن کاری آن اطمینان حاصل کنید.

عواملی که باعث از کار افتادن توربو می شوند

بیشتر افراد توربوشارژر را همانند آلترناتور قطعه ای اضافه شده روی پیشرانه می دانند و با خود می گویند زمانی که توربو از کار افتاد پس دلیلش به خود توربو مربوط است و باید آن را با نمونه ای جدید تعویض نمود. ازآنجایی که توربو یک قطعه ی داخلی در پیشرانه است بنابراین معمولاً مشکلات خارجی باعث خرابی آن می شوند و اگر مشکل را پیدا نکنید توربوی جدید هم به سرنوشت توربوی قبلی دچار خواهد شد.

در ادامه با برخی از مشکلات خارجی که باعث از کار افتادن توربو می شوند آشنا می شویم:

نبود روغن کاری

قاتل شماره یک توربو عدم روغن کاری است. از آنجایی که توربو می تواند سریع تر از 200 هزار دور در دقیقه بچرخد بنابراین روغن کاری لایه مرزی در یاتاقان ها حیاتی است. اگر به هر دلیلی روغن با فشار مناسب به این بخش ها نرسد خرابی توربو حتمی است. مشکلات مربوط به روغن کاری می تواند شامل روغن با مشخصات نادرست، پمپ روغن خراب و یا لوله ی روغن گرفته شده باشد. زمانی که توربو عوض شد، استارت خشک پیشرانه دوباره می تواند باعث از کار افتادنش شود. حتی در حالت کارکرد درجای پیشرانه نیز توربو با حدود 10 هزار دور در دقیقه می چرخد.

آلودگی روغن

اینکه تنها روغن به توربو برسد کافی نیست. روغن باید تمیز هم باشد. از آنجایی که شفت توربو با سرعت بالایی می چرخد هرگونه ذره یا آلودگی در روغن به عنوان یک سنگ زن عمل کرده و روی شفت و یاتاقان ها را می پوشاند. ساییدگی ایجاد شده می تواند منجر به خرابی یاتاقان ها شود.

?مطلب پیشنهادی(سیستم تزریق مستقیم GDi)

شرایط کارکرد استثنایی

اگر توربو در خارج از غلاف طراحی شده کار کند خرابی به بار آمده بسیار شدید خواهد بود. از جمله ی این موارد می تواند به سرعت بیش از حد توربو اشاره کرد که منجر به انفجار توربو و چرخ های توربین می شود. متریال توربو برای کارکرد در طیف دمایی مشخصی طراحی شده اند و بالا رفتن از این مرزها می تواند مشکل ساز باشد. خاموش کردن پیشرانه ی داغ هم جزو مواردی است که روی توربو اثر می گذارد زیرا روغن از روی یاتاقان ها کشیده می شود. اگرچه توربوهای آب خنک مدرن دارای پمپ آب الکتریکی برای هماهنگی با سیستم های استارت/استاپ طراحی شده اند اما کریس کامبوریس می گوید پس از رانندگی با خودرو باید به پیشرانه اجازه داد یک یا دو دقیقه به صورت درجا کار کند تا خنک شود.

آسیب شی خارجی

تصور کنید که یک سنگ به تیغه های پنکه ی خانگی برخورد کند. نتیجه ی آن درست مشابه ورود شی خارجی به توربو است اما آسیبی که به توربو می رسد چند برابر می شود زیرا سرعت چرخش پره ها بسیار بالاست. راندن خودرو بدون فیلتر هوا باعث می شود ذرات آلوده و گردوغبار وارد کمپرسور شوند. وجود هرگونه ذره ای در طرف توربین نیز باعث از کار افتادن توربو خواهد شد. حتی نوار درزگیر اشتباهی که توسط برخی تعمیرکاران نصب می شود می تواند سفت تر شده و در ادامه خورد شده و وارد تیغه ها شود.

چرا از توربو روغن می چکد؟!

تصور غلطی که وجود دارد این است که رینگ های فلزی (در بحث آب بندی توربو) قطعاتی پوشیده هستند که تنها در برخی موارد نادر درست است. عدم توازن کمپرسور-توربین در اکثر موارد باعث می شود فشار گاز باعث ورود روغن به سمتی شود که فشار کمتری دارد.

دیگر مقصر اصلی مسدود شدن لوله ی بازگشت روغن به میل لنگ است که باعث می شود روغن از آب بندی رینگ فلزی عبور کند. همچنین وجود روغن زیاد در پیشرانه هم جزو دلایل نشتی توربو محسوب می شود.

مشاهده بیشتر

mohsen salehi

مکانیکو مجموعه‌ای خلاق می‌باشد که با هدف بالابردن سطح دانش و مهارت عیب یابی و تربیت متخصصین کار آزموده بنا گردیده است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا